عزیمت
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
عزیمت : حکم شیء به عنوان اوّلی آن، یا سقوط امر مولا در همه مراتب
عزیمت، مقابل رخصت، و به معنای احکامی است که به اشیا به عنوان اولی تعلق می‌گیرد و شارع آنها را برای همه مکلفان و در تمامی حالات تشریع کرده و به حالتی خاص هم چون اضطرار، جهل، حرج، ضرر و غیره اختصاص ندارد.
طبق این تعریف، تمامی احکام تکلیفی، احکام عزیمتی می‌باشد.
بر اساس بعضی از تعریف‌ها، حکم عزیمتی فقط شامل حکم وجوب و حرمت است.
اما برخی، عزیمت را به معنای سقوط امر مولا در همه مراتب و رخصت را به معنای سقوط امر مولا در بعضی از مراتب دانسته‌اند؛ پس طبق این تعریف، اگر مولا به چیزی امر نموده سپس آن امر را به طور کلی بردارد، عزیمت اتفاق افتاده است، مانند: برداشتن دو رکعت آخر از نماز چهار رکعتی در حق مسافر که وجوب آن دو رکعت به کلی از بین می‌رود؛ اما اگر چیزی واجب باشد و سپس الزام آن برداشته شود ولی استحباب آن باقی بماند، رخصت اتفاق افتاده است. [۱] .
برخی عزیمت و رخصت را از احکام وضعی شمرده‌اند.
پانوشت
منابع
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه (72-73)
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 387
- علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 121
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 48
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 3 : صفحه 287
- ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 315
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عزیمت به زیرصفحه عزیمت/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 386، 387
- اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 116، 117
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 108
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 48
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 113
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه (72-73)
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 120
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 90
- المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 48، 90، 577
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 92
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 297، 368
- ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 315
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 56
- علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 121
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 3 : صفحه 287
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 403
- ماه تابان : صفحه 108
- مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 86، 87
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 99
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 77
- نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 99
- نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 77