فساد ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
فساد ( اصول فقه ) : نقصان به حسب اجزا و شرایط
فساد، مقابل صحت میباشد. در هر علمی برای صحت و فساد معنایی در نظر گرفته شده که با یک دیگر متفاوت است، از جمله:
1. در اصطلاح علم اصول، صحت به معنای تمامیت اجزا و شرایط است و عبادت یا معامله صحیح آن است که دارای همه اجزا و شرایط باشد. در مقابل، فساد به معنای تام و کامل نبودن است و به عبادت یا معاملهای که دارای همه اجزا و شرایط نباشد، فاسد گفته میشود.
در کتاب ' محاضرات فی اصول الفقه ' آمده است:
' الظاهر ان الصحة بمعنی التمامیة من حیث الاَجزاء و الشرایط التی یعبر عنها فی لغة الفرس بکلمة (درستی) ' [۱] .
2. در علم فقه، عمل صحیح، به عملی گفته میشود که به دنبال آن اعاده و قضا نباشد؛ برای مثال، نماز صحیح آن است که مسقط قضا و اعاده باشد؛ در مقابل، عمل فاسد، آن است که اعاده و قضا نیاز دارد.
3. در علم کلام، صحیح به عملی گفته میشود که موافق با شریعت بوده و استحقاق ثواب داشته باشد؛ و در مقابل، فساد به معنای عملی است که با شریعت موافق نبوده و استحقاق عقاب داشته باشد.
4. در علم طب، صحت به معنای اعتدال در مزاج است؛ در مقابل فساد که به معنای انحراف مزاج و خروج آن از حالت تعادل است.
مرحوم ' آخوند خراسانی ' بر خلاف نظریه بالا، معتقد است صحت و فساد، در همه علوم به یک معنا است؛ به این بیان که صحت در همه جا به معنای تمامیت یک عمل و داشتن همه اجزا و شرایط است، اما چون صحت در علوم متفاوت، حالات و آثار متفاوتی دارد گمان میشود که معنای آن در هر علم با علم دیگر تفاوت دارد.
پانوشت
منابع
- کفایة الاصول (المحشی) جلد 2 : صفحه 222
- کفایة الاصول : صفحه 39
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 318
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 608
- التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 59
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 464
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 77
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 73
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «فساد ( اصول فقه )» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اخص
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه فساد ( اصول فقه ) به زیرصفحه فساد ( اصول فقه )/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 386
- اصطلاحات الاصول : صفحه 137
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 318
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 113
- التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 59
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 191
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 205
- القواعد و الفوائد جلد 2 : صفحه 241، 242
- المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 151
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 295، 307، 310
- المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 86، 167
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 608، 615، 617
- بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 107
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 60، 450
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 284
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 158
- کفایة الاصول (المحشی) جلد 2 : صفحه 222
- کفایة الاصول : صفحه 39
- مجله پژوهشهای قرآنی جلد 13 : صفحه 70
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 135
- معارج الاصول : صفحه 77
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 73، 77، 464
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 97، 238
- نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 97، 238