رد کودک پناهنده
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مقصود از این واژه بازگرداندن کودک نابالغ از دار اسلام به دارکفر پس از پناهندگی اش از دار الکفر به دار اسلام است. چنین فردی اگر اقرار به اسلام کند نباید به کفار بازگردانده شود، زیرا ترس این است که وقتی به دار الکفر بازگردانده شود، پس از بلوغ، از اسلام خود برگردد. امّا بعد از بلوغ چند فرض دارد.
1ـ بر اسلام خود باقی است که در این صورت همراه مسلمانان است، یعنی بازگردانیده نمیشود.
2ـ از اسلام دست برداشته و اقرار به کفر میکند که دو صورت دارد:
2ـ1ـ کفر او آن قبیل کفری است که اهل آن به آن اقرار نمیکنند؛ در این صورت یا او را ملزم به اسلام می‌کنند و یا به موطن او باز میگردانند.
2ـ2ـ کفر آن شخص همان کفری است که اهلش مقرّ آناند. که سه فرض دارد. یعنی یا او را وادار می‌کنند که به اسلام اقرار نماید یا از او جزیه میگیرند و یا به دار الکفر باز میگردانند. [۱]
تذکرة الفقها ج 9 ص 361ـ360.
به معنای باز گردانیدن زن غیر بالغ از دار اسلام به دار کفر پس از پناهندگی اش از دار کفر به دار اسلام است.
زنی که به مسلمانان پناهنده می‌شود اگر صغیره یا دیوانه هم باشد در صورتی که ایمانشان در هنگام پیوستن به مسلمانان احراز شده باشد، به کافران باز گردانیده نمیشوند هر چند که پس از بلوغ یا افاقه، از اسلام خود روی گردان شوند. [۲]
دلیل این حکم عبارت است از:
1ـ اجماعی که علامه حلّی ادعا کرده است. [۳]
2- اطلاق آیه « یا ایها الذین آمنوا اذا جائکم المؤمنات مهاجرات فامتحنوهن اللّه اعلم بایمانهن فان علمتموهن مؤمنات فلا ترجعون الی الکفار؛ای کسانی که ایمان آوردهاید! هنگامی که زنان باایمان بعنوان هجرت نزد شما آیند، آنها را آزمایش کنید -خداوند به ایمانشان آگاهتر است- هرگاه آنان را مؤمن یافتید، آنها را بسوی کفار بازنگردانید؛ ممتحنه (60) آیه 10»
شأن نزول آیه درباره صلح حدیبیّه است که گروهی از زنان تازه مسلمانی که در میان مشرکان بودند، به مسلمانان پیوستند؛ خانوادههای آن زنان طبق مفاد و شروط صلح حدیبیّه خواستار بازگرداندن آنان شدند، لیکن رسول خدا (ص) به مقتضای این آیه از بازگرداندن اجباری آنان خودداری کردند. [۴]
اطلاق این آیه شامل زنان صغیره و مجنون نیز می‌شود
نیز ر.ک: رد زن پناهنده.