عملکردها

تجهیز میت محارب

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

تجهیز میت محارب : غسل دادن، حنوط کردن، کفن پوشاندن و دفن کردن محارب

مسئله تجهیز محارب در متون فقهی بعد از مسئله صلب محارب مطرح شده است، اگر چه به صورت طبیعی می‏تواند بعد از حد قتل محارب نیز مطرح شود، ولی فقها معمولاً در بحث قتل محارب این مسئله را متعرض نشده‏اند جز شیخ در 'مبسوط' [۱] و شاید علت طرح مسئله در بحث 'صلب محارب'، وجوب تقدیم غسل و کفن و عدم وجوب آن است، و لذا حکم مسئله تجهیز محارب با توجه به صور صلب محارب، فرق می‏کند. صور صلب محارب عبارت است از:

1 - صلب محارب بعد از قتل او است. در این باره دو قول است.

الف: وجوب تقدیم غسل و کفن محارب. این قول از ظاهر کلام علامه در 'قواعد' [۲] و محقق در 'شرایع' [۳] و 'مختصر النافع' [۴] قابل استفاده است. بر اساس این قول، قبل از آن که محارب را به دار آویزند، به او دستور داده می‏شود غسل کرده و کفن بپوشد.

دلیل مطلب، عموم امر به غسل کسی است که تصمیم بر کشتن او گرفته شده است [۵] .

ب: عدم وجوب تقدیم غسل و کفن محارب که قول شیخ طوسی در 'مبسوط' است. ایشان در بیان کیفیّت صلب، می‏نویسد: ابتدا گردن محارب زده می‏شود و سپس سه روز به دار آویخته می‌شود و بعد از سه روز، از دار مجازات پائین آورده شده و غسل و کفن می‏شود و بر او نماز میت خوانده می‏شود [۶] .

از تردید بعضی از فقها درباره اصل مسئله، امکان استناد حکم مذکور (عدم وجوب تقدیم غسل و کفن) به آن بعض هم می‌رود، چرا که غالبا طرح مسئله را به این صورت بیان کرده‏اند که اگر محارب به صورت مرده به 'صلب' کشیده شده یا درحال صلب بمیرد، بعد از سه روز پائین آورده شده و پس از غسل، کفن، تحنیط (حنوط کردن) و نماز میت، دفن کرده می‌شود [۷] .

2 - صلب محارب در حال حیات اوست. در این باره نیز دو قول است:

الف - قول فقهای شیعه که معتقدند بعد از سه روز، پائین آورده می‏شود، اگر درحال 'صلب' مرده باشد پس از غسل، کفن،

حنوط و نماز میّت، به خاک سپرده می‏شود [۸] .

ب: قول بعضی از اهل سنّت که معتقدند چنین شخصی نه باید غسل داده شده و نه بر او نماز میّت خوانده شود [۹].

پانوشت

  1. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 48
  2. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 432
  3. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 182
  4. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 371
  5. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 15 : صفحه 18
  6. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 48
  7. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 302
  8. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 48
  9. ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 214

منابع

  1. ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 214
  2. ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 213
  3. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 جزء 371 : صفحه 432
  4. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 182
  5. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 591
  6. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 590
  7. مبانی تکملة المنهاج جلد 1 : صفحه 222
  8. تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 493
  9. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 302
  10. مهذب الاحکام جلد 28 : صفحه 127
  11. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 15 : صفحه 17

اصطلاح‌نامه

اعم

تجهیز میت

اخص

تکفین محارب، دفن محارب

وابسته

محارب ( فقه )، میت محارب، نماز میت محارب

منابع

  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 302
  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 48
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 493
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 590، 591
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 8 : صفحه 48
  • ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 213، 214
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 371، 432
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 182
  • مبانی تکملة المنهاج جلد 1 : صفحه 222
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 15 : صفحه 17، 18
  • مهذب الاحکام جلد 28 : صفحه 127