خبر متواتر ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
خبر متواتر ( اصول فقه ) : خبر نقل شده توسط راویان متعدّد در هر طبقه، به تعداد قطع آور
خبر متواتر، روایتی است که به تنهایی (بدون وساطت عقل و بدون خبر دادن صادق امین به صدق آن) افاده سکون و اطمینان خاطر می‌نماید و این سکون خاطر برخاسته از نقل راویان متعددی (در همه طبقات) است که تبانی و همدستی آنان بر جعل خبر و دروغ پردازی عادتاً محال می‌باشد، مثل علم به وجود شهر مکه، برای کسی که تاکنون به آن شهر نرفته است، در صورتی که چنین علمی ناشی از خبر دادن افراد زیادی باشد که به آنجا رفته و از وجود چنین شهری خبر آورده‌اند.
خبر متواتر نزد همه گروه‌ها و مذاهب اسلامی، به جز شمار اندکی از آنها، حجت است، زیرا قطع آور بوده و حجیت قطع، ذاتی آن است. از جمله اخبار متواتر، حدیث غدیر و خبر ثقلین است.
نکته اول:
در این که تعداد راویان در هر طبقه باید چند نفر باشد تا به خبری ' متواتر ' گفته شود، یا به عبارتی، در این که ضابطه و معیار تواتر چیست اختلاف وجود دارد؛ بعضی این تعداد را پنج نفر و برخی تا پانصد نفر هم ذکر کرده‌اند؛ ولی مشهور آن است که تعداد خاصی ملاک نیست، بلکه بستگی دارد به این که چه زمانی قطع به وجود می‌آید؛ در بعضی اوقات با نقل پنج نفر قطع پدید می‌آید و گاهی با نقل صد نفر هم قطع به وجود نمی‌آید؛ بنابراین، می‌توان گفت که معیار در تواتر، کثرت عددی راویان است، اما تعداد مشخصی تعیین نشده و بستگی به عوامل مختلف دارد. [۱]
نکته دوم:
در این که خبر متواتر افاده یقین استنباطی می‌کند یا استقرایی، اختلاف است.
پانوشت
منابع
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 68
- تحریرالمعالم : صفحه 160
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 163
- معارج الاصول : صفحه 139
- معارج الاصول : صفحه 138
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 194
- مبادی اصول الفقه : صفحه 27
- مفاتیح الاصول : صفحه 341
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 206
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 132
- اصول فقه : صفحه 204
- اصول الفقه : صفحه 99
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 270
- بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 327
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 199
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 2 : صفحه 329
- اصول الفقه جلد 3 : صفحه 125
- مقالات اصولی : صفحه 28
- نهایة الاصول : صفحه 486
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 103
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 404
- مبادی فقه و اصول : صفحه 32
- المعجم الاصولی : صفحه 563
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «خبر متواتر ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- به لحاظ مفاد:
- خبر متواتر اجمالی ( اصول فقه )، خبر متواتر لفظی ( اصول فقه )، خبر متواتر معنوی ( اصول فقه )
- به لحاظ وجودناقل:
- خبر متواتر منقول
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خبر متواتر ( اصول فقه ) به زیرصفحه خبر متواتر ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصطلاحات الاصول : صفحه 142، 172
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 68، 100
- اصول الفقه جلد 3 : صفحه 125
- اصول الفقه : صفحه 99
- اصول فقه : صفحه 204
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 257، 258، 259، 262، 265، 266، 271
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 194
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 59
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 21، 26، 28، 31
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 6، 13، 18
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 237
- اللمع فی اصول الفقه : صفحه 208، 209
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 84
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 84
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 206
- المعجم الاصولی : صفحه 563
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 157
- الوجیزفی اصول الفقه : صفحه 36
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 415، 434
- بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 327، 328، 331، 332، 335
- تحریرالمعالم : صفحه 160
- تقریرات اصول : صفحه 110
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 270، 271، 273، 288
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه (135-138)، 136، (138-139)، 139، 140
- دروس فی علم الاصول : صفحه (138-139)
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 132
- عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 244، 259، 265، 267
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 233
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 2 : صفحه 329
- مبادی اصول الفقه : صفحه 27
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 199
- مبادی فقه و اصول : صفحه 32
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 163
- معارج الاصول : صفحه 138، 139
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 184
- مفاتیح الاصول : صفحه 341
- مقالات اصولی : صفحه 28
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 103
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 294
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 404
- نهایة الاصول : صفحه 486