تعارض خبر واحد و اجماع منقول
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
تعارض خبر واحد و اجماع منقول : تنافی میان مدلول خبر واحد و اجماع منقول
تعارض خبر واحد و اجماع منقول، به معنای تنافی میان مدلول دو دلیل است، در جایی که یکی از آن دو، خبر واحد و دیگری اجماع منقول می‌باشد.
در تعارض خبر واحد با اجماع منقول، اگر اجماع منقول همراه با قراین قطعی باشد بر خبر واحد مقدم است، و اگر اجماع منقول، ظنی باشد ـ همراه با قراین قطع آور نباشد ـ چنان چه یکی از آن دو دارای مرجحی باشد، طرف راجح مقدم است، و اگر مرجحی برای یکی از آن دو نباشد، میان اصولی‌ها نسبت به حکم آن، به شرح زیر، اختلاف وجود دارد:
1. اجماع به دلیل علو سند و عدم احتمال تقیه در آن، بر خبر واحد مقدم است؛
2. خبر واحد به دلیل اظهریت در صدور از معصوم (ع) ، بر اجماع منقول مقدم است؛
3. هر دو مساوی هستند، مانند دو خبر منقول.
منابع
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 335
- مبانی حقوق اسلامی (مختلف الاصول) : صفحه (246-247)
- فرهنگ نامه اصول فقه