فواتح ندایی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
فواتح ندایی : آیات آغازگر برخی از سوره‌ها، مشتمل بر حرف ندا
ده سوره با لفظ ندا آغاز و به «فواتح ندایی» معروف شده‌اند. نام این سوره‌ها به‌این شرح است:
1. نساء: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ»؛ 2. مائده: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ»؛ 3. حج: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَیْءٌ عَظِیمٌ»؛ 4. احزاب: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ»؛ 5. حجرات: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ»؛ 6. ممتحنه: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَعَدُوَّکُمْ أَوْلِیَاء»؛ 7. طلاق: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاء»؛ 8. تحریم: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَکَ»؛ 9. مزّمّل: «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ»؛ 10. مدثر: «یَا أَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ».
همان طور که ملاحظه می‌شود مخاطب در پنج سوره احزاب، طلاق، تحریم، مزّمّل و مدّثّر، رسول خدا (ص) است، و در سوره‌های نساء، مائده، حج، حجرات و ممتحنه، مردم و مؤمنان مورد خطاب هستند.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 361
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 178
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 113
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 378
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه فواتح ندایی به زیرصفحه فواتح ندایی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.