اشباع ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اشباع ( علوم قرآنی ) : تبدیل ضمّه به واو، و کسره به یاء
«اشباع» از احکام حروف است که در لغت به معنای سیر کردن، و در اصطلاح علم تجوید، عبارت است از تبدیل ضمه «ها»ی ضمیر به «واو» در صورتی که حرف ما قبل آن مفتوح یا مضموم باشد، و تبدیل کسره «ها»ی ضمیر به «یاء» اگر ما قبل آن مکسور باشد، مانند: «انَه، مالُه، اهلُه، سمعِه و بصرِه» که «انهو، مالهو، اهلهو، سمعهی و بصرهی» خوانده می‌شوند.
علامت اشباع مضموم در بعضی قرآن‌ها ضمه معکوس است که بالای «ها»ی ضمیر می‌گذارند. و علامت اشباع مکسور «الف» مقصوره است که زیر «ها»ی ضمیر قرار می‌گیرد.
منابع
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 205
- حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه 110
- آموزش تجوید : صفحه 67