عملکردها

احکام اقتضایی

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۱۱، ساعت ۱۳:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

احکام اقتضایی : مرحله اقتضا و وجود مصلحت و مفسده در متعلق حکم

احکام اقتضایی از اقسام احکام شرعی است که در مرحله اقتضا قرار دارد؛ یعنی در آنها اقتضا و قابلیت تعلق جعل وجود دارد و در صورت وجود شرایط و نبود موانع، جعل به آنها تعلق خواهد گرفت؛ بنا بر این، اگر عملی دارای مصلحت و یا مفسده واقعی باشد، اقتضا و قابلیت تعلق جعل شارع به آن وجود دارد، مگر آن که با مانع روبه رو شود و یا شرطی را از دست بدهد که در این صورت این اقتضا به فعلیت نمی‌رسد.

نکته:

اطلاق حکم در مرحله اقتضا، مسامحی است، زیرا مرحله اقتضا مقدمه جعل حکم است.

منابع

  1. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 39
  2. اصطلاحات الاصول : صفحه (122-123)
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «احکام اقتضایی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

حکم اقتضایی، حکم شأنی

اعم

احکام شرعی ( اصول فقه )

وابسته

مرحله اقتضا

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه احکام اقتضایی به زیرصفحه احکام اقتضایی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 72
  • اصطلاحات الاصول : صفحه (122-123)
  • الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 201
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 360
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 39
  • فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 432