حصر موضوع
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حصر موضوع : اختصاص موضوع به حکم معیّن و سلب سایر احکام از آن
هر گاه حصر در کلام به موضوع برگردد، حصر موضوع نامیده میشود و در این صورت، مفهوم حصر منتفی است.
برای مثال، در جمله: ' جاء القوم الا زیدا ' اگر ' الاّ زیدا ' قید موضوع باشد، قضیه مفهوم ندارد؛ زیرا معنای جمله چنین میشود: ' ان القوم الذین غیر زید جاؤوا '.
در کتاب ' فوائد الاصول ' آمده است:
' الرابع: فی مفهوم الحصر. لایخفی ان النزاع فیه ایضا یرجع الی ان الحصر حصر للحکم او للموضوع '. [۱]
نیز ر.ک:حصر حکم.