سوره تکویر ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره تکویر ( علوم قرآنی ) : هشتاد ویکمین سوره قرآن
درهم پیچیدن خورشید و تمام شدن نور آن، به‌منزله پایان نظام این جهان و از نشانه‌های قیامت است که در آیه اول این سوره به آن اشاره شده است؛ به همین جهت بر این سوره نام 'تکویر' نهاده‌اند.
این سوره روز قیامت را با ذکر پارهای از مقدمات و نشانی‌های آن و پارهای از آنچه در آن روز واقع می‌شود، یادآور می‌شود و آن روز را توصیف میکند که: روزی است که در آن عمل انسان هر چه باشد کشف میگردد، و سپس قرآن را توصیف میکند به اینکه از القائاتی است که رسولی آسمانی که فرشته وحی است آن را به رسول خدا (ص) القاء کرده، و از القائات شیطانی نیست، و رسول خدا (ص) هم دیوانه نیست، که شیطان‌ها او را دست انداخته باشند.
و چنین به نظر میرسد که این سوره از سوره‌های قدیمی (عتاق یا عتائق) باشد که در اوائل بعثت نازل شده، هم چنان که در متن خود سوره شاهدی بر این معنا دیده می‌شود، و آن این است که خدای تعالی رسول گرامیش را از آنچه که دشمنان در بارهاش میگفتند- مانند این که دیوانهاش میخواندند- منزه میدارد، و معلوم است که اتهامها مربوط به اوائل دعوت آن جناب است، هم چنان که سوره نون هم که مشتمل بر تنزیه آن جناب از این تهمتها است در اوائل بعثت نازل شده، پس سوره بدون هیچ حرف و تردیدی در مکه نازل شده است.
ویژگی‌های سوره تکویر:
1. این سوره، 29 آیه، 114 یا 140 کلمه و 533 حرف دارد.
2. در ترتیب نزول، هفتمین و در ترتیب قرآن کریم هشتاد ویکمین سوره است که پس از سوره تبّت و پیش از سوره اعلی نازل شد.
3. پیش از هجرت در مکه نازل شد و سوره‌ای مکی به‌شمار می‌آید و هیچ آیه مدنی در خود ندارد.
4. از نظر کمّیّت، مفصّل و از نوع طوال آن به‌شمار می‌آید که بخشی از یک حزب را تشکیل می‌دهد.
5. این سوره سومین سوره از سوره‌های زمانیه است که با کلمه «إذا» آغاز می‌شود.
6. گفته‌اند آیه 28 این سوره، منسوخ است.
مهم‌ترین مطالب آن:
1. بیان برخی از حوادث در آستانه قیامت و پس از آن؛ 2. بیان حقانیت و اعتبار قرآن و آورنده آن؛ 3. حاکمیت مطلق الهی در جهان تکوین و تشریع.
نیزر. ک: سور عتاق.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 213
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 503
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 165
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «سوره تکویر ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- آیه 001 تکویر، آیه 006 تکویر، آیه 007 تکویر، آیه 015 تکویر، آیه 018 تکویر، آیه 026 تکویر، آیه 029 تکویر، آیه016 تکویر
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره تکویر ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه سوره تکویر ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 40
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 53
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 291
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (135-139)
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 375
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 213
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 503
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 206، 291
- تاریخ قرآن : صفحه 589
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 165
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148