امثال فرضی قرآن

توضیح مفهومی

امثال فرضی قرآن : مَثَل‌های قرآنی متضمن تشبیه به امور فرضی و بدون وجود خارجی

تشبیه به صورت‌های خیالی و چیزی که فرد خارجی ندارد «امثال فرضی» یا «خیالی» نامیده می‌شود و از امثال ظاهر قرآن است؛ مانند:

1. «أَذَلِکَ خَیْرٌ نُّزُلًا أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ ** إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِّلظَّالِمِینَ ** إِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِی أَصْلِ الْجَحِیمِ ** طَلْعُهَا کَأَنَّهُ رُؤُوسُ الشَّیَاطِینِ»؛ «آیا از نظر پذیرایی این بهتر است‏یا درخت زقوم؟ در حقیقت ما آن را برای ستمگران (مایه آزمایش و) عذابی گردانیدیم. آن درختی است که از قعر آتش سوزان می‏روید. میوه‏اش گویی چون کله‏های شیاطین است» (صافات// 62 - 65) . میوه درخت زقوم که از قعر جهنم می‌روید، به سرهای شیاطین تمثیل شده است. مردم سرهای شیاطین را نمی‌شناسند؛ ولی در ذهن و خیالشان تصویری زشت و نفرت‌آور و ترسناک از شیاطین و سرهای آن‌ها دارند.

2. «مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا کَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا» (جمعه// 5) .

و همچنین مانند آیات 17 سوره بقره، 35 سوره رعد، 73 سوره حج و….

نیز ر.ک:امثال حقیقی قرآن.

منابع

1. الامثال و المثل و التمثیل و المثلات فی القرآن الکریم : صفحه 40
2. امثال القرآن و صور من ادبه الرفیع : صفحه 51
3. امثال القرآن و صور من ادبه الرفیع : صفحه 33
4. الامثال فی القرآن الکریم : صفحه 50

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «امثال فرضی قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

امثال خیالی قرآن

اعم

امثال ظاهر قرآن، امثال قرآن

وابسته

امثال حقیقی قرآن

منابع

• الامثال فی القرآن الکریم : صفحه 50
• الامثال فی القرآن : صفحه 95
• الامثال و المثل و التمثیل و المثلات فی القرآن الکریم : صفحه 40
• امثال القرآن و صور من ادبه الرفیع : صفحه 33، 51