عملکردها

تفاوت میان نسخه‌های «مقوّمات استعمال»

از دانشنامه علوم اسلامی

 
جز (۱ نسخه واردشده)
 
(بدون تفاوت)

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۴۰

توضیح مفهومی

مقوّمات استعمال : شروط تحقق استعمال

مقوّمات استعمال، به آن دسته از شروط اساسی گفته می‌شود که قوام استعمال به آنها بستگی دارد و بدون آنها، استعمال محقق نمی‌شود.

این شروط عبارت است از:

1. لزوم صلاحیت داشتن لفظ برای دلالت بر معنا. این صلاحیت، یا ناشی از وضع واضع است ـ همانند استعمال حقیقی ـ یا ناشی از پذیرش طبع سلیم ـ همانند استعمال مجازی الفاظ، بر اساس دیدگاه برخی از اصولی‌ها ـ و یا ناشی از مناسبت ذاتی میان لفظ و معنا ـ همانند دلالت شخص لفظ بر نوعش؛

2. لزوم وجود تغایر میان مستعمل و مستعمل فیه، زیرا لفظ، دال و معنا، مدلول است و اتحاد دال و مدلول محال می‌باشد؛

3. لزوم لحاظ لفظ و معنا، به گونه‌ای که در جانب معنا، لحاظ استقلالی و در جانب لفظ، لحاظ آلی باشد؛

4. لزوم احضار حیثیت مصحح استعمال در ذهن مستعمل، که در استعمال حقیقی، وضع، و در استعمال مجازی، وضع و علاقه است؛

5. لزوم وضع لفظ برای معنا، یا به وضع شخصی ـ چنان که در استعمال حقیقی است ـ و یا به وضع نوعی _ چنان که در استعمال مجازی است.

منابع

  1. بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (133-143)
  2. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 81
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مقوّمات استعمال» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

شروط استعمال

وابسته

استعمال الفاظ

منابع

  • بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (133-143)
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 81