تحریف کتاب

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ تحریف کتاب

◄ تحریف لفظی ( اصول فقه )

◄ تحریف معنوی ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

تحریف کتاب : کم یا زیاد شدن قرآن کریم

تحریف، در لغت به معنای تغیر یا تغییر چیزی از محل آن می‌باشد، چنان که در آیه آمده است:

« من الذین هادوا یحرفون الکلم عن مواضعه… »' از جهودان کسانی‌اند که سخنان خدا را از جا هایش تغییر می‌دهند '

تحریف کتاب، در اصطلاح، به همان معنای لغوی است؛ یعنی قرآن کریم دست خوش تغییر و کم و زیاد شدن قرار گیرد.

برای این که روشن شود آیا در قرآن تحریف واقع شده یا نه، ذکر مقدمه‌ای لازم است. تحریف بردو قسم است:

أ. تحریف لفظی؛ ب. تحریف معنوی.

تحریف لفظی نیز بر سه قسم است:

1. تحریف به زیادت؛ 2. تحریف به نقصان؛ 3. تحریف به تبدیل و تغییر.

تحریف معنوی نیز بر دو قسم است:

1. تحریف به معنای تغییر در معنا؛ 2. تحریف به معنای تطبیق دادن آیه به غیر مورد نزول آن.

تحریف لفظی به زیادت و یا نقصان هم خود اقسامی دارد:

تحریف به زیادت یا نقصان یک حرف، یک کلمه، یک جمله، یک آیه و یا یک سوره.

تحریف لفظی به تغییر و تبدیل هم دارای دو قسم است: 1. تحریف به تغییر یک حرکت و اعراب؛ 2. تحریف به تغییر حرف یا حروف.

در این که کدام یک از اقسام تحریف، در قرآن واقع شده است، اختلاف وجود دارد:

این که تحریف معنوی _ به هر دو قسمش _ واقع شده است، مورد اتفاق می‌باشد. در عدم تحریف لفظی به زیادت نیز اجماع وجود دارد و کسی معتقد به آن نشده است، چون قرآن در حدّی از اعجاز است که اگر چیزی به آن اضافه شود حتماً معلوم می‌شود و این مسئله با تحدی قرآن نیز ناسازگار است.

اما نسبت به تحریف از طریق تغییر در حرکت و اعراب قرآن، در صورت قائل شدن به این که تمام قرائت‌های هفت گانه از طرف حق تعالی رسیده است، باید گفت: آن نیز واقع نشده است؛ اما اگر کسی به صحت یک قرائت از سوی نبی اکرم (ص) اعتقاد داشته باشد، بقیه قرائت‌ها تحریف در قرآن محسوب شده و باید از آنها پرهیز شود.

تنها موردی که باقی می‌ماند، تحریف به نقصان یا به تغییر حرف یا کلمه است که آن همان تحریفی است که میان اصولی‌ها و مفسران، از آن بحث شده و مورد نفی واثبات قرار گرفته است. مشهور و معروف بین فریقین (شیعه و سنی) عدم وقوع مطلق تحریف در قرآن است، ولی عده کمی از اهل سنت و شیعه، هم چون اخباری‌ها، به تحریف معتقد شده‌اند، که به عقیده آنها اعتنایی نمی‌شود.

مرحوم ' شیخ صدوق ' در این باره نوشته است: اعتقاد ما امامیه بر آن است که مندرجات قرآنی که بر قلب مبارک نبی مکرم اسلام نازل شده، همین است که بین دو جلد قرار دارد و بیش از این نیست و اگر کسی خلاف این عقیده را به امامیه نسبت دهد، دروغ گو است.

مرحوم ' سید مرتضی '، ' شیخ طوسی '، ' طبرسی ' و ' کاشف الغطا ' نیز سخنانی مشابه سخن ' شیخ صدوق (ره) دارند، اگر چه در صحیح ' بخاری ' و ' مسلم ' از عمر و عایشه نقل شده که دو آیه در قرآن بوده که در قرآن فعلی موجود نیست؛ یکی درباره رجم پیرمرد و پیرزن زناکار و دیگری درباره تعداد شیر دادن لازم برای محرم شدن، ولی کسی به این سخن اعتقاد ندارد. اولین بار بحث تحریف در قرآن در صحیح بخاری و مسلم مطرح شده است.

مرحوم کلینی نیز روایتی درباره تحریف نقل کرده، ولی ظاهراً خود وی به آن اعتقادی ندارد.

منابع

1. قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 403
2. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 65
3. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (283-288)
4. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه (155-167)
5. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 96
6. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 243
7. منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 35
8. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 343
9. جلد 3 : صفحه 194
10. کفایة الاصول : صفحه 328
11. مقالات اصولی : صفحه 13
12. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اخص

تحریف لفظی ( اصول فقه )، تحریف معنوی ( اصول فقه )

وابسته

شبهات تحریف، کتاب ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تحریف کتاب به زیرصفحه تحریف کتاب/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• جلد 3 : صفحه 194
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 107، 111، 112
• الفوائد الحائریة : صفحه 286
• القرآن الکریم سوره 4 ، آیه 45
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 25
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه (155-167)، 171
• الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 147، 148
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 343، 344، 361، 366
• انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 243
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 96
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 87، 88
• سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه (283-288)
• سیری کامل در اصول فقه جلد 8 : صفحه 532
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 65
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 283
• قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 403
• کفایة الاصول : صفحه 328
• مقالات اصولی : صفحه 13، 113
• منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 35
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 219
• نهایة الاصول : صفحه 482، 483، 484