بل اضرابیه

توضیح مفهومی

بل اضرابیه : لفظ مفید تصحیح کلام قبل یا تأکید یا حصر کلام بعد

' بل اضرابیه ' که از ادات حصر و استثنا است، در سه مورد به کار می‌رود:

1. گاهی ' بل ' در کلام می‌آید تا دلالت نماید که ' مضرب عنه ' ـ اسم قبل از بل ـ مقصود نبوده بلکه از روی غفلت یا اشتباه آورده شده است؛ برای مثال، شخص به جای این که بگوید: ' جائنی زید '، از روی غفلت یا سبق لسان می‌گوید: ' جائنی عمرو '، سپس با کلمه ' بل ' آن را تصحیح کرده و می‌گوید: ' بل زید '؛ این قسم، مفید حصر نیست؛

2. گاهی ' بل ' در کلام به منظور تأکید می‌آید؛ به این بیان که آوردن ' مضرب عنه ' به منظور مقدمه چینی برای آوردن ' مضرب الیه ' است، مانند: ' محمد (ص) نبی بل رسول '؛ این قسم از ' بل ' هم مفید حصر نیست؛

3. گاهی ' بل ' برای ردع و ابطال کلمه یا جمله قبل از خود، به کار می‌رود، مثل آیه: « ام یقولون به جِنّة بل جائهم بالحق »' ؛ این قسم، مفید حصر است.

منابع

1. کفایة الاصول : صفحه 249
2. اصول الفقه جلد 1 : صفحه (128-129)
3. انوار الاصول جلد 2 : صفحه (77-78)
4. الموجز فی اصول الفقه : صفحه 174
5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

ادوات حصر و استثنا

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه بل اضرابیه به زیرصفحه بل اضرابیه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 210
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه (128-129)
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 24
• القرآن الکریم سوره 23 ، آیه 70
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 434
• الموجز فی اصول الفقه : صفحه 174
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه (77-78)
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 479
• کفایة الاصول : صفحه 249