وجوب تخییری

توضیح مفهومی

وجوب تخییری : وجوب متعلق به چند فعل با مطلوبیت یکی از آنها به صورت اختیاری

وجوب تخییری، مقابل وجوب تعیینی بوده و عبارت است از وجوبی که مطلوب آن، یکی از دو یا چند چیز شمرده شده، به گونه‌ای که هر یک می‌تواند بدل و جانشین دیگری قرار گیرد؛ به بیان دیگر، در وجوب تخییری، فرد مشخصی در نظر نیست، بلکه یکی از دو یا چند چیز، به طور بدلیت مطلوب است، مانند: کفاره روزه ماه رمضان برای کسی که بدون عذر روزه را افطار کند، که یا باید بنده‌ای را آزاد نماید، یا شصت مسکین را اطعام کند و یا شصت روز روزه بگیرد، و اگر هر یک از این سه مورد را انجام دهد به وظیفه خود عمل کرده است.

نکته:

میان اصولی‌ها در باره حقیقت و ماهیت وجوب تخییری دیدگاه‌های مختلفی، به شرح زیر، وجود دارد:

1. وجوب تخییری، در جایی است که امر، به یکی از دو یا چند چیز تعلق گرفته باشد و نتوان تمام آنها را ترک کرد بلکه ترک هر یک در صورتی مجاز است که بدل آن آورده شود؛

2. وجوب تخییری، وجوبی است که بر فرد نامعینی از افراد خارجی تعلق گرفته است، از این رو در جایی که تخییر بین دو طرف باشد یکی از آن دو، بدون این که معین شود واجب است؛

3. وجوب تخییری، وجوبی است که کل افراد و تمامی اطراف آن واجب می‌باشد، اما وقتی مکلف یکی از آنها را انجام دهد، وجوب بقیه از وی برداشته می‌شود؛

4. وجوب تخییری، وجوبی است که به یکی از افراد خارجی تعلق گرفته است که در نزد خدای متعال معین است، اما برای مکلف مشخص نیست .

منابع

1. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 94
2. اصول فقه : صفحه 88
3. اصطلاحات الاصول : صفحه 282
4. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 151
5. اصول الفقه : صفحه 51
6. فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 529
7. آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 72
8. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 367
9. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 169
10. سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه 313
11. سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه (310-311)
12. ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه (493-494)
13. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «وجوب تخییری» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

وجوب مخیر

اعم

وجوب ( اصول فقه )

وابسته

تعلق اراده به امر مردد، وجوب تعیینی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وجوب تخییری به زیرصفحه وجوب تخییری/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 72
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 219، 220
• اصطلاحات الاصول : صفحه 282
• اصول الاستنباط : صفحه 101
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 94
• اصول الفقه : صفحه 51
• اصول فقه : صفحه 88
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 59
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 204، 205، 355
• القواعد و الفوائد جلد 2 : صفحه 301
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2 : صفحه 159
• المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 362، 363، 364، 369
• انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 151
• ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه (493-494)
• بحوث فی الاصول جلد -1 : صفحه 63
• تقریرات اصول : صفحه 72
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 332، 337
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 341
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 249، 251
• سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه (310-311)، 313
• شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 169
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 385
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 367
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 529
• کفایة الاصول : صفحه 174
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 200
• منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 500، 509
• منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 483، 489، 491، 501
• منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 244
• نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 204
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 212
• نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 212