نمایش مبدأ برای کَیْل

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

پیمانه

پیمانه: نوعی وسیله سنجش.

در گذشته پیمانه یکی از ابزار سنجش و اندازه‏گیری برخی اشیاء بوده و انواع زیادی داشته است. برخی انواع آن در روایات برای تحدید و تعیین اندازه بعضی چیزها آمده است که فقها به تبع آن، در تعریف و بیان مقدار آن پیمانه‏ها در عصر صدور روایات، در فقه سخن گفته‏اند مانند صاع) ر صاع (، مُدّ) ر مُدّ (، رطل) ر رطل (، و کُر) ر آب کُر (.

در این مقاله به احکام کلّی پیمانه‏ها - قطع نظر از خصوصیات هر یک - که از آن به مناسبت در بابهای زکات، تجارت و قضاء سخن رفته، اشاره می‏شود.

زکات: هرگاه اخراج زکات، منوط به پیمانه کردن مال باشد در اینکه اجرت پیمانه کردن بر عهده مالک است و یا از زکات پرداخت می‏شود، اختلاف است، قول نخست، فتوای بیشتر فقها است. 1

تجارت: از شرایط عوضین در داد و ستد، معلوم بودن آن است؛ از این‏رو در کالای پیمانه‏ای باید با پیمانه متعارف میان مردم اندازه‏گیری شود و اگر با پیمانه ناشناخته نزد مردم، پیمانه شود، معامله باطل است. 2

در داد و ستد کالای پیمانه‏ای، اجرت پیمانه کردن کالا - درصورت توقّف تحویل آن بر پیمانه کردن - بر عهده فروشنده و اجرت پیمانه کردن بهای پیمانه‏ای با خریدار است. 3

پیمانه کردن مواد غذایی که به جهت خوردن، انبار می‏شود و یا از آن خارج می‏گردد مستحب است؛ زیرا موجب برکت می‏گردد. 4

کسی که نسبت به پیمانه کردن آشنایی کامل ندارد مکروه است این کار را بر عهده بگیرد. از برخی، حرمت آن نقل شده است. البتّه عدم آشنایی اگر موجب

زیاد گرفتن یا کم دادن شود، بدون شک حرام است. 5

قضاء: کسی که کار او پیمانه کردن بیت المال) ر بیت المال (است می‏تواند از بیت المال ارتزاق) ر ارتزاق (کند. 6

) ر پیمانه‏ای (

1. جواهر الکلام 447 - 446 /15؛ مستمسک العروة 2 329 /9. جواهرالکلام 54 /40. 6 458. 5 465 /22. 4 88 /25. 3 417/22.
=== منابع ===
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_2.htm#302 302]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''کَیْل'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::اکیال]]، [[بج::پیمانه]]، [[بج::مکیال ( فقه )]]
=== اعم ===
:[[اعم::مقدار ( فقه )]]
=== اخص ===
:[[اخص::جریب ( پیمانه )]]، [[اخص::رطل]]، [[اخص::قفیز]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اقرار به مکیل]]، [[وابسته::ایفای کیل]]، [[وابسته::بیع مکیل]]، [[وابسته::ربا در مکیل]]، [[وابسته::عدد ( فقه )]]، [[وابسته::وزن ( فقه )]]
== منابع ==
*[[منبع::الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/57/57_3.htm#183 183]
*[[منبع::الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 35]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1405/1405_35.htm#177 177]
*[[منبع::فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_2.htm#302 302]
*[[منبع::کتاب المکاسب جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/115/115_4.htm#225 (225-226)]
[[رده:کَیْل]]
[[کد::260748| ]]