نمایش مبدأ برای ملازمه حکم عقل نظری و شرع

== توضیح مفهومی ==

'''ملازمه حکم عقل نظری و شرع''' : ملازمه میان درک مصلحت یا مفسده چیزی توسط عقل نظری با تعلق امر یا نهی شارع به آن

ملازمه حکم عقل نظری و شرع، مقابل ملازمه حکم عقل عملی و شرع بوده و به معنای همراهی و ملازمه میان درک مصلحت و یا مفسده (ملاک حکم شرع) توسط عقل نظری و حکم شارع است؛ به این معنا که اگر عقل نظری، ملاک حکم شرعی را درک نماید، از آن حکم شارع را به دست می‌آورد.

هرگاه ملاک حکم به صورت کامل درک شود؛ یعنی با تمام شرایط و خصوصیات برای عقل نظری هویدا گردد، عقل نظری به همان حکم شرعی دستور خواهد داد.

نکته اول:

حکم عقلی بر دو قسم است:

1. حکم عقل نظری، و آن درک عقل از واقعیات موجود می‌باشد (ادراک ما یکون واقعاً) ؛

2. حکم عقل عملی، و آن ادراک اموری است که شایسته انجام یا ترک می‌باشد (ادراک ما ینبغی او ما لا ینبغی ان یقع) .

نکته دوم:

ملازمه میان حکم عقل و شرع، به سبب دو نوع بودن حکم عقل، به ملازمه میان حکم عقل نظری و حکم شرعی، و ملازمه میان حکم عقل عملی و حکم شرعی تقسیم می‌شود.

برخی از اصولیون شیعه مانند مرحوم ' محقق نایینی ' معتقدند بحث ملازمه میان حکم عقل و شرع تنها مربوط به ملازمه میان حکم عقل عملی و حکم شرع است و ملازمه میان حکم عقل نظری و حکم شرع از این بحث خارج است.

اما برخی مانند مرحوم ' صاحب فصول ' و ' شهید صدر ' معتقدند این بحث، هر دو نوع حکم عقل را شامل می‌شود.
=== منابع ===
#دروس فی علم الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#288 (288-289)]
#المعجم الاصولی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5771/index.htm#906 906]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::مستقلات عقلی ( اصول فقه )]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::ملازمه حکم عقل عملی و شرع]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_2.htm#498 498]
*[[منبع::المعجم الاصولی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5771/index.htm#906 906]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#288 (288-289)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#289 289]
[[رده:ملازمه حکم عقل نظری و شرع]]
[[کد::147020| ]]