نمایش مبدأ برای قیاس ( اصول )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

'''قیاس ( اصول )''' : استنباط حکم یک موضوع از موضوع دارای نصّ معتبر به دلیل شباهت بین آن دو

قیاس (اصول) در لغت به معنای سنجش و اندازه گیری دو چیز با هم می‌آید.

در کتاب ' الإحکام فی اصول الاحکام ' آمده است:

' اما القیاس فهو فی اللغة عبارة عن التقدیر و منه یقال: قست الارض بالقصبة و قست الثوب بالذراع، ‌ای: قدّرته بذلک و هو یستدعی امرین یضاف احدهما الی الاخر بالمساواة فهو نسبة و اضافة بین شیئین… ' <ref>الاحکام فی اصول الأحکام جلد 4,3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_4,3.htm#164 164]</ref> .

و در اصطلاح، به معنای استنباط حکم موضوع یا واقعه‌ای (فرع) که در مورد آن نص وجود ندارد، از موضوع یا واقعه‌ای دیگر (اصل) است که به وسیله ' نص معتبر ' حکم آن بیان شده است، به دلیل شباهت و اشتراک آن دو ـ اصل و فرع ـ در علت حکم؛ برای مثال، در شرع آمده که ' الخمر حرام '؛ یعنی در مورد خمر (آب انگور جوشیده) نصی وارد شده و حکم حرمت را بیان نموده است. از طرف دیگر، نسبت به حکم فقاع (آب جو) شک وجود دارد و نصی در دست نیست تا بر حرمت و یا عدم آن دلالت کند، در این موارد، بعضی از فقهای اهل سنت که قیاس را به عنوان دلیل شرعی پذیرفته‌اند استدلال می‌کنند که علت حرمت خمر مسکر بودن آن است، آن گاه نتیجه می‌گیرند که آب جو هم چون مسکر است، حرام می‌باشد. این فرآیند در اصطلاح اصول ' قیاس ' نامیده می‌شود.

در تعریف قیاس، میان اصولی‌های اهل سنت اختلاف وجود دارد و تعریف‌های متفاوتی بیان شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

1. ' حمل الشی ء علی غیره و اجراء حکمه علیه '؛

2. ' حمل الشی ء علی الشی ء فی بعض احکامه بضرب من الشبه '؛

3. ' القیاس تحصیل حکم الاصل فی الفرع لاشتراکهما فی علة الحکم عند المجتهد '؛

4. ' حمل معلوم علی معلوم فی اثبات حکم لهما او نفیه عنهما بامر جامع بینهما ' <ref>الاحکام فی اصول الأحکام جلد 4,3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_4,3.htm#164 164]</ref> ؛ این تعریف را بیشتر علمای سنی پذیرفته‌اند.

قیاس چهار رکن دارد:

1. مقیس یا فرع؛ موضوعی که در مورد آن نص وجود ندارد و حکم آن مجهول یا مشکوک است، مانند ' آب جو ' در مثال بالا؛

2. مقیس علیه یا اصل؛ موضوعی که حکم آن از طریق نص بیان شده است، مانند ' خمر ' در مثال بالا؛

3. علت یا جامع؛ وجه مشترک میان دو موضوع، مانند ' اسکار ' در مثال بالا؛

4. حکم اصل؛ حکمی که از راه نص برای اصل بیان شده است، که در مثال بالا همان حرمت خمر می‌باشد.

قیاس از مسایلی است که از دیرباز مورد اختلاف شیعه و اهل سنت بوده و مخالفت با آن، از شعارهای شیعه است. پیشینه تاریخی این اصطلاح به عصر خلفا باز می‌گردد، زیرا خلفای سه گانه در مواردی که نص خاصی نمی‌یافتند به قیاس متوسل می‌شدند. در میان اهل سنت، فرقه ' ظاهریه ' و نیز ' حنبلی‌ها ' ارزش چندانی برای قیاس قایل نیستند. اولین کسی که به قیاس اهمیت داد و به نفع حجیت قیاس موضع گیری کرد، ' ابو حنیفه ' بود. بعد از حنفی‌ها، فرقه‌های مالکی و شافعی نیز آن را حجت دانستند.

روایاتی در نکوهش تمسک به قیاس برای به دست آوردن احکام شرع وارد شده است، برای نمونه، امام صادق (ع) می‌فرماید: ' ان الدین اذا قیست محقت؛ اگر در به دست آوردن احکام دین قیاس شود دین از بین می‌رود. ' <ref>وسائل الشیعه جلد 18 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/381/381_18.htm#25 25]</ref>

در روایت دیگری امام صادق (ع) می‌فرماید: ' نهی رسول الله عن الحکم بالرأی و القیاس و قال اول من قاس ابلیس و من حکم فی شی ء من دین الله برأیه فخرج من دین الله؛ رسول خدا (ص) از حکم کردن به رأی و قیاس باز داشته و فرموده است: اول کسی که قیاس کرد شیطان بود و هر کس در چیزی از دین خدا با رأی خود حکم کند، از دین خدا خارج شده است '.

نکته اول:

قیاس اصولی همان تمثیل منطقی است و با قیاس منطقی تفاوت دارد، هر چند با یک دیگر اشتراک لفظی دارند، زیرا قیاس در فقه به معنای سرایت دادن حکمی از موضوعی به موضوع دیگر به خاطر تشابه آن دو در علت حکم است، ولی قیاس منطقی به معنای استدلال از کلی به جزیی در قالب یکی از اشکال منطقی برای رسیدن از معلوم به مجهول می‌باشد. (4)

نکته دوم:

در ماهیت قیاس اختلاف وجود دارد؛ بعضی بر این باورند که قیاس مانند کتاب و سنت دلیل است و برخی دیگر معتقدند قیاس عمل مجتهد است.

کسانی هم چون ' آمدی ' و ' ابن حاجب ' که قیاس را دلیل می‌دانند در تعریف آن گفته‌اند: ' انه مساواة فرع لاصل فی علة حکمه او ما یقرب من ذلک '.

و کسانی هم چون ' باقلانی '، ' فخررازی ' و ' بیضاوی ' که قیاس را عمل و فعل می‌دانند در تعریف آن گفته‌اند: ' انه عمل من اعمال المجتهد مثل تشبیه فرع بأصل لوجود العلة فیه او حمل معلوم علی معلوم آخر لاشتراکهما فی العلة او بذل الجهد فی استخراج الحکم ' <ref>اصول الفقه جلد 4 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5089/5089_4.htm#4 4]</ref>.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#5 5]
#اصول الفقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6240/index.htm#333 333]
#انوار الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#518 518]
#اصطلاحات الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#251 251]
#رهبرخرد : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5139/index.htm#241 241]
#اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#600 600]
#الاصول العامة للفقه المقارن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#303 303]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''قیاس ( اصول )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::تمثیل منطقی (اصول)]]، [[بج::قیاس اصولی]]، [[بج::قیاس تشبیه]]، [[بج::قیاس تمثیل]]، [[بج::قیاس فقهی ( اصول فقه )]]
=== اعم ===
:[[اعم::ادله]]
=== اخص ===
:'''به لحاظ اجتهاددرعلت:'''
:[[اخص::قیاس مستنبط العلة]]، [[اخص::قیاس منصوص العلة]]
:'''به لحاظ اختلاف در علت:'''
:[[اخص::قیاس مرکب ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ اعتبار:'''
:[[اخص::قیاس صحیح ( اصول فقه )]]، [[اخص::قیاس فاسد ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ تاثیرعلت درحکم:'''
:[[اخص::قیاس مؤثر]]، [[اخص::قیاس ملایم]]
:'''به لحاظ حصول نتیجه:'''
:[[اخص::قیاس ظنی]]، [[اخص::قیاس قطعی]]
:'''به لحاظ علم به علت:'''
:[[اخص::قیاس جلی ( اصول فقه )]]، [[اخص::قیاس خفی ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ مبین علت:'''
:[[اخص::قیاس شرعی]]، [[اخص::قیاس عقلی ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ مسالک علت:'''
:[[اخص::قیاس اطّراد]]، [[اخص::قیاس تحقیق مناط]]، [[اخص::قیاس تخریج مناط]]، [[اخص::قیاس تنقیح مناط]]، [[اخص::قیاس سبر]]، [[اخص::قیاس شبه]]، [[اخص::قیاس طرد ( خاص )]]، [[اخص::قیاس مناسب]]
:'''به لحاظ نفس علت:'''
:[[اخص::قیاس در معنای اصل]]، [[اخص::قیاس دلالت ( اصول فقه )]]، [[اخص::قیاس علت ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ وجودفارق:'''
:[[اخص::قیاس به الغای فارق]]، [[اخص::قیاس مع الفارق]]
:'''به لحاظ وجودمانع:'''
:[[اخص::قیاس طرد ( عام )]]، [[اخص::قیاس عکس ( اصول فقه )]]
:'''به لحاظ وضوح علت:'''
:[[اخص::قیاس ادنی]]، [[اخص::قیاس اولویت ( اصول فقه )]]، [[اخص::قیاس مساوی]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اجتهاد قیاسی]]، [[وابسته::ارکان قیاس]]، [[وابسته::استحسان قیاسی]]، [[وابسته::اهل رای]]، [[وابسته::تعارض عرف و قیاس]]، [[وابسته::تعارض قول تابعی با قیاس]]، [[وابسته::تعارض قول صحابی با قیاس]]، [[وابسته::تعبد شرعی به قیاس]]، [[وابسته::تعبد عقلی به قیاس]]، [[وابسته::حجیت قیاس]]، [[وابسته::شرایط قیاس]]، [[وابسته::قیاس ( منطق ) ( اصول فقه )]]، [[وابسته::مجاری قیاس]]، [[وابسته::نسخ قیاس]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::آرمان ها و واقعیت های اسلام]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/8000/index.htm#201 201]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/8000/index.htm#202 202]
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#155 155]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#135 135]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#226 226]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#227 227]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#251 251]
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#10 10]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#11 11]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#18 18]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#19 19]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#329 329]
*[[منبع::اصول السرخسی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_1.htm#241 241]
*[[منبع::اصول السرخسی جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#105 105]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#106 106]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#108 108]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#110 110]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#118 118]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#119 119]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#142 142]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#143 143]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#144 144]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#147 147]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#148 148]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#153 153]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#155 155]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#157 157]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#158 158]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#161 161]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#162 162]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#163 163]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#164 164]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#174 174]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#176 176]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#193 193]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#198 198]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#199 199]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#201 201]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#203 203]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#286 286]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#287 287]
*[[منبع::اصول الفقه الاسلامی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#600 600]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#167 167]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#168 168]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#169 169]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#170 170]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#179 179]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#180 180]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#185 185]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5089/5089_4.htm#4 4]
*[[منبع::اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5119/index.htm#218 218]
*[[منبع::اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6240/index.htm#333 333]
*[[منبع::اصول فقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5076/index.htm#271 (271-272)]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#164 164]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#170 170]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#269 269]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#272 272]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#317 317]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#320 320]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#322 322]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#323 323]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#350 350]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#359 359]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 3,4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_3,4.htm#164 164]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 4,3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_4,3.htm#164 164]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#224 224]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#301 301]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#303 303]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#304 304]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#306 306]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#307 307]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#652 652]
*[[منبع::الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_2.htm#180 180]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_2.htm#193 193]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_2.htm#196 196]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_2.htm#253 253]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_2.htm#258 258]
*[[منبع::اللمع فی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#53 53]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#273 273]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#275 275]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#276 276]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#281 281]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#283 283]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#290 290]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/892/index.htm#292 292]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_1.htm#412 412]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#3 3]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#4 4]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#5 5]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#7 7]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#9 9]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#11 11]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#14 14]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#15 15]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#20 20]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#54 54]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#71 71]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#98 98]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#123 123]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#125 125]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#289 289]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#334 334]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#339 339]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#342 342]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#344 344]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#348 348]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#349 349]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#353 353]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#359 359]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#375 375]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_5.htm#444 444]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_6.htm#103 103]
*[[منبع::المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5067/5067_2.htm#249 249]
*[[منبع::المعالم الجدیدة للاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/874/index.htm#164 164]
*[[منبع::الوافیة فی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1161/index.htm#235 235]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1161/index.htm#236 236]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#518 518]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#519 519]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#520 520]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#521 521]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#582 582]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#601 601]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_1.htm#443 443]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#56 56]
*[[منبع::رهبرخرد]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5139/index.htm#241 241]
*[[منبع::شریعت در آئینه معرفت]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1786/index.htm#224 224]
*[[منبع::عدة الاصول (ط.ق) جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/852/852_1.htm#15 15]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/852/852_1.htm#37 37]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/852/852_1.htm#334 334]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/852/852_1.htm#339 339]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#246 246]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#247 247]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#248 248]
*[[منبع::علوم القرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/818/index.htm#318 318]
*[[منبع::فرائد الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_1.htm#252 252]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_1.htm#253 253]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#9 9]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#13 13]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#372 372]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#382 382]
*[[منبع::مبادی الوصول الی علم الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#213 213]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#214 214]
*[[منبع::مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5529/5529_3.htm#75 75]
*[[منبع::منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی)]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5083/index.htm#265 265]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_3.htm#179 179]
*[[منبع::وسائل الشیعه جلد 18]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/381/381_18.htm#25 25]
[[رده:قیاس ( اصول )]]
[[کد::120479| ]]