نمایش مبدأ برای بیع نسیه ( فقه )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

بیع نسیه

بیع نسیه: معامله کالا در برابر بهای مدّت‏دار.

بیع نسیه عبارت است از معامله‏ای که کالا، نقد ولی بهای آن مدّت‏دار است. مقابل بیع نقد) ر بیع نقد (و بیع سلف) ر بیع سلف (که در اوّلی هردو نقد و در دومی بها، نقد ولی کالا مدّت‏دار است. از این عنوان در باب تجارت سخن رفته است.

بیع نسیه از اقسام بیع) ر بیع (است. شرط تأخیر در تمامی یا بعض بهای کالا در معامله تا زمانی معیّن که از آن به بیع نسیه تعبیر می‏شود صحیح است. تعیین مدّت به‏گونه‏ای که افزایش و کاهش در آن راه نیابد، شرط صحّت معامله نسیه است. 1

کالای خریداری شده به نسیه را می‏توان پیش از موعدِ پرداخت بهای آن فروخت؛ چه به فروشنده اوّل و چه به غیر او. 2 برخی قدما قائل به بطلان چنین معامله‏ای شده‏اند. 3 البتّه اگر فروشنده هنگام معامله شرط کند که خریدار، کالا را به وی بفروشد معامله به قول مشهور باطل خواهد بود. 4

خریدارِ کالای نسیه که پس از سررسید بها، لیکن پیش از پرداخت آن تصمیم به فروش کالا گرفته است اگر آن را به بهای

خریداری شده، بدون کم و زیاد و یا به غیر جنس ثمن، به کمتر یا بیشتر از قیمت خریداری شده بفروشد، صحیح است؛ لیکن اگر بخواهد به مثل بهای آن به زیاده یا نقصان بفروشد، برخی قدما قائل به بطلان آن شده‏اند. 5

پرداخت بها قبل از موعد آن بر خریدار واجب نیست حتّی با مطالبه فروشنده، چنان‏که اگر خریدار پیش از موعد بخواهد بها را بپردازد، قبول آن بر فروشنده واجب نیست؛ لیکن پس از رسیدن موعد، فروشنده حقّ خودداری از قبول ندارد و در فرض امتناع، چنانچه ثمن بدون کوتاهی و تصرّف خریدار تلف گردد، از مال فروشنده رفته و ضمانی متوجّه خریدار نیست. البتّه در فرض امکان رجوع خریدار به حاکم شرع اگر وی رجوع نکند و مال تلف شود آیا در این فرض نیز ذمّه خریدار بری است یا نه؟ اختلاف است. 6

اگر فروشنده بگوید: این کالا را نقد به ده هزار و نسیه به پانزده هزار ریال فروختم به جهت جهالت ثمن بنابر قول منسوب به مشهور معامله باطل است. همچنین اگر در مثال بالا به جای نقد و نسیه، یک ماهه و دو ماهه بگوید7) ر بیع بثمنین (.

در معامله طلا و نقره در برابر هم8 و نیز کالا و بهای همجنس آن مانند گندم در برابر گندم، نسیه جایز نیست. 9

1. جواهر الکلام 3 108. 2 100 - 99 /23. المراسم‏العلویة/ 4 176. جواهرالکلام110 /23؛ منهاج الصالحین) خوئی (5 49 /2. جواهر الکلام 108 - 102. 7 117 - 114. 6 112 /23؛ منهاج الصالحین) خوئی (8 48 /2. جواهر الکلام 8 - 4 /24؛ مسالک الافهام 9 333 - 332 /3. جواهر الکلام 341 - 340 /23.
=== منابع ===
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_2.htm#202 202]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''بیع نسیه ( فقه )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::بیع مدت دار]]
=== اعم ===
:[[اعم::بیع ( فقه )]]
=== اخص ===
:[[اخص::بیع آجال]]، [[اخص::بیع قسطی]]، [[اخص::بیع مبیع نسیه]]، [[اخص::بیع نسیه در بعض ثمن]]، [[اخص::بیع نسیه درهم به دینار]]، [[اخص::بیع نسیه دَین]]، [[اخص::بیع نسیه رهن]]، [[اخص::بیع نسیه متجانسین]]، [[اخص::بیع نسیه معاطاتی]]
:'''به لحاظ مدت:'''
:[[اخص::بیع نسیه با اقساط متعدد]]، [[اخص::بیع نسیه با مدت مجهول]]، [[اخص::بیع نسیه بدون مدت]]، [[اخص::بیع نسیه بلند مدت]]، [[اخص::بیع نسیه کوتاه مدت]]
:'''به لحاظ مقدار قیمت:'''
:[[اخص::بیع نسیه به زیادی از قیمت]]، [[اخص::بیع نسیه به کمتر از قیمت]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اسقاط تأجیل دَین]]، [[وابسته::اقاله تأجیل ثمن]]، [[وابسته::بیع مبیع]]، [[وابسته::بیع نقد ( فقه )]]، [[وابسته::تعیین مدت بیع نسیه]]، [[وابسته::توقیت ثمن]]، [[وابسته::ربا در بیع نسیه]]، [[وابسته::ربای نسیه ( فقه )]]، [[وابسته::زیادی قیمت نقود دین]]، [[وابسته::مدت بیع نسیه]]، [[وابسته::نسیه]]، [[وابسته::نقصان قیمت نقود دین]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 19]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/94/94_19.htm#118 118]
*[[منبع::الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/69/69_3.htm#512 512]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/69/69_3.htm#513 513]
*[[منبع::تحریرالوسیله جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/226/226_1.htm#535 535]
*[[منبع::تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 11]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_11.htm#215 215]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_11.htm#251 251]
*[[منبع::جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_4.htm#202 202]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_4.htm#203 203]
*[[منبع::جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 23]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_23.htm#97 (97-98)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_23.htm#99 99]
*[[منبع::سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 35]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_35.htm#279 279]
*[[منبع::فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_2.htm#202 202]
*[[منبع::کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/33/33_2.htm#187 187]
*[[منبع::مجمع الفائدة و البرهان جلد 8]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/76/76_8.htm#323 323]
*[[منبع::مهذب الاحکام جلد 17]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6297/6297_17.htm#262 262]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6297/6297_17.htm#264 264]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6297/6297_17.htm#512 512][http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/20000/index.htm# ]
[[رده:بیع نسیه ( فقه )]]
[[کد::199873| ]]