نمایش مبدأ برای اعمّی ( مشتق )

== توضیح مفهومی ==

'''اعمّی ( مشتق )''' : قائل به وضع مشتق برای ذات متلبّس به مبدأ اشتقاق در گذشته و حال

اعمی (مشتق) ، مقابل اخصی بوده و به آن عالِم اصولی گفته می‌شود که معتقد است: مشتق برای معنایی اعم وضع شده است و هم ذاتی را که در حال، اتصاف به مبدأ دارد و هم ذاتی را که در گذشته، به مبدأ اتصاف داشته است، شامل می‌شود.

به بیان دیگر، اعمی (مشتق) اعتقاد دارد مشتق برای معنایی اعم از ' ما تلبس بالمبدأ فی الحال و ما انقضی عنه المبدأ ' وضع شده است.

توضیح: علمای اصول اتفاق نظر دارند که استعمال مشتق در ' ما تلبس بالمبدأ فی الحال ' _ ذاتی که اتصاف فعلی به مبدأ اشتقاق دارد _ حقیقت است، مانند این که به کسی که در حال زدن است، کلمه ' ضارب ' اطلاق شود ـ زیرا ذات که همان انسان است در حال اتصاف به مبدأ ضرب (در حال زدن) حقیقتاً ضارب است ـ و هم چنین اتفاق دارند که استعمال مشتق در ذاتی که در آینده به مبدأ متصف می‌شود مجاز است، مثل این که به زید به اعتبار این که در آینده خواهد زد، ضارب گفته شود. اما بحث و اختلاف در این است که آیا به کسی که در گذشته فعل زدن از او سر زده است، هم اکنون نیز می‌توان حقیقتاً ضارب اطلاق نمود یا نه. در این جا دو نظریه وجود دارد: کسانی که اعمی (مشتق) هستند، معتقدند این استعمال حقیقی است، ولی کسانی که معتقدند مشتق فقط برای ' متلبس بالمبدأ، فی الحال ' وضع شده، این استعمال را مجازی می‌دانند.
=== منابع ===
#ایضاح الکفایة جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_1.htm#326 (326-328)]
#فرهنگ اصطلاحات اصولی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5747/index.htm#228 (228-229)]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== وابسته ===
:[[وابسته::آیه زنا ( اصول فقه )]]، [[وابسته::آیه سرقت ( اصول فقه )]]، [[وابسته::اخصّی]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#72 72]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#62 62]
*[[منبع::الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5057/5057_1.htm#105 105]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_1.htm#321 321]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#241 241]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#243 243]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#244 244]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#245 245]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_1.htm#180 180]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_1.htm#184 184]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_1.htm#185 185]
*[[منبع::ایضاح الکفایة جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_1.htm#326 (326-328)]
*[[منبع::تسدید الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#90 90]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#91 91]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_1.htm#116 116]
*[[منبع::فرهنگ اصطلاحات اصولی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5747/index.htm#228 (228-229)]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_1.htm#125 125]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_1.htm#255 255]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_1.htm#258 258]
*[[منبع::نهایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1226/index.htm#68 68]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_1.htm#138 138]
[[رده:اعمّی ( مشتق )]]
[[کد::23957| ]]