نمایش مبدأ برای آیه لحوم

== توضیح مفهومی ==

'''آیه لحوم''' : آیه 145 انعام، در باره حرمت برخی غذاها

به آیه 145 سوره انعام «آیه لحوم» می‌گویند: «'''قُلْ لا أَجِدُ فِی ما أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلی‏ طاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَحِیمٌ'''»؛ «بگو در آنچه بر من وحی شده، هیچ حرامی بر کسی که غذایی می‏خورد نمی‏یابم بجز اینکه مردار باشد یا خونی که (از بدن حیوان) بیرون ریخته یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند، یا حیوانی که در طریق گناه به هنگام سر بریدن، نام غیر خدا (نام بتها) بر آنها برده شده است، اما کسانی که ناچار شوند بدون اینکه بخاطر لذت باشد و یا زیاده از حد بخورند (گناهی بر آنها نیست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است».

در این آیه، خوردن چهار چیز بر انسان حرام شده است: مردار، خون ریخته شده، گوشت خوک، و گوشت حیوانی که به نام غیر خدا ذبح گردد. در مورد چهارم، به جای ذکر کلمه حیوان، کلمه «فسق» آمده که به معنای خارج شدن از راه و رسم بندگی و اطاعت فرمان خدا است. ذکر این کلمه ممکن است اشاره به این باشد که گوشتهای حرام، اصولا بر دو دسته است، گوشتهایی که تحریم آنها به خاطر پلیدی و تنفر طبع و زیانهای جسمانی می‏باشد، و به آن «رجس» اطلاق می‏گردد، و گوشت هایی که نه پلید است و نه از نظر بهداشتی زیان‏آور، اما از نظر اخلاقی و معنوی نشانه بیگانگی از خدا و دوری از مکتب توحید است، و به همین دلیل نیز تحریم شده است. بنابراین نباید انتظار داشت که گوشتهای حرام، همیشه دارای زیانهای بهداشتی باشد، بلکه گاهی به خاطر زیانهای معنوی و اخلاقیش تحریم شده است، و از اینجا روشن می‏شود که شرائط ذبح اسلامی نیز بر دو گونه است، بعضی مانند بریدن رگهای چهارگانه و بیرون ریختن خون حیوان، جنبه بهداشتی دارد، و بعضی مانند رو به قبله بودن و گفتن «بسم اللَّه» و ذبح به وسیله مسلمان، جنبه معنوی.

در اینجا یک سؤال پیش می‏آید که چگونه تمام محرمات الهی در زمینه غذاها منحصر به چهار چیز شمرده شده است، با اینکه می‏دانیم غذاهای حرام منحصر به اینها نیست، گوشت حیوانات درنده و گوشت حیوانات دریایی (جز ماهی فلس‏دار) و مانند آنها همگی حرام هستند، در حالی که در آیه هیچ نامی از آنها به میان نیامده و محرمات منحصر به چهار چیز شمرده شده است؟

بعضی در پاسخ این سؤال گفته‏اند که به هنگام نزول این آیات در مکه، هنوز حکم تحریم سایر غذاهای حرام نازل نشده بود، ولی این جواب صحیح به نظر نمی‏رسد، گواه این سخن آنکه عین همین تعبیر یا شبیه آن در بعضی از سوره‏های مدنی نیز دیده می‏شود، مانند آیه 173 سوره بقره.

ظاهر این است که این آیه، تنها نظر به نفی احکام خرافی مشرکان دارد و به اصطلاح، «حصر اضافی» (یا نسبی) است، و به تعبیر دیگر آیه می‏گوید: محرمات الهی اینها هستند نه آنچه شما به هم بافته‏اید.
=== منابع ===
#تفسیر نمونه جلد 6 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/10360/10360_6.htm#12 12]
#التبیان فی تفسیر القرآن جلد 4 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/800/800_4.htm#303 303]
#مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 4 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5572/5572_4.htm#584 584]
#المیزان فی تفسیر القرآن جلد 7 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/814/814_7.htm#365 365]
#التفسیر الکبیر جلد 13 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5488/5488_13.htm#168 168]
#تفسیر نور الثقلین جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/809/809_1.htm#774 774]
#تفسیر القمی جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/797/797_1.htm#291 291]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''آیه لحوم'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::آیه 145 انعام]]
=== اعم ===
:[[اعم::آیات الاحکام ( علوم قرآنی )]]، [[اعم::اسامی آیات]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::البیان فی تفسیرالقرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/813/index.htm#350 350]
*[[منبع::التبیان فی تفسیر القرآن جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/800/800_4.htm#303 303]
*[[منبع::التفسیر الکبیر جلد 13]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5488/5488_13.htm#168 168]
*[[منبع::المیزان فی تفسیر القرآن جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/814/814_7.htm#365 365]
*[[منبع::تفسیر القمی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/797/797_1.htm#291 291]
*[[منبع::تفسیر نمونه جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/10360/10360_6.htm#12 12]
*[[منبع::تفسیر نور الثقلین جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/809/809_1.htm#774 774]
*[[منبع::مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5572/5572_4.htm#584 584]
*[[منبع::مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1245/1245_1.htm#113 113]
[[رده:آیه لحوم]]
[[کد::231133| ]]