نمایش مبدأ برای بیان فعلی

== توضیح مفهومی ==

'''بیان فعلی''' : فعلِ رافعِ ابهام یا اجمال یک شیء

بیان فعلی یا مبیِّن فعلی، به عمل فاعلی گفته می‌شود که بیان کننده مجملی می‌باشد، مانند آن که به مجرد نزول آیه «''' و اقیموا الصلوة '''»' <ref>القرآن الکریم سوره 2 ، آیه [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 110]</ref> پیامبر اکرم (ص) به عملی که دربردارنده قیام، قعود، رکوع و سجود بود، مبادرت ورزید؛ این عمل نزد حاضران در مجلس نزول وحی که به اقامه نماز آشنایی نداشتند مبیّن فعلی برای آیه بود؛ همان گونه که حج رسول خدا (ص) مبین فعلی برای آیه: «''' و لله علی الناس حج البیت مَن استطاع الیه سبیلاً '''» بود. <ref>القرآن الکریم سوره 3 ، آیه [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 97]</ref>

در کتاب ' معالم الدین ' آمده است: ' و الفعل من الرسول (ص) کصلاته فانها بیان لقوله تعالی: ' و اقیموا الصلاة ' و کحجه فانه بیان لقوله تعالی: ' و لله علی الناس حجّ البیت '. <ref>معالم الدین و ملاذ المجتهدین : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/856/index.htm#157 157]</ref>

بیان فعلی از سه راه شناخته می‌شود:

1. دانسته شود که قصد فاعل بیان مجمل است؛

2. خود فاعل تصریح کند که فعل او برای بیان مجمل است؛ برای مثال، پیامبر (ص) فرمود: ' صلّوا کما رأیتمونی أصلّی '، یا درباره مناسک حج فرمود: ' خذوا عنّی مناسککم '؛

3. به دلیل عقلی فهمیده شود که فعل فاعل برای بیان مجمل است، مثل این که در وقت حاجت، مجملی بیان شود و سپس فاعل، فعلی را که برای بیان بودن صلاحیت دارد، انجام دهد و فعل دیگری در آن زمان انجام نشود؛ در این صورت، عقل حکم می‌کند آن فعل، بیان برای مجمل است، زیرا در غیر این صورت، تأخیر بیان از وقت حاجت لازم می‌آید.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#معارج الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/854/index.htm#109 109]
#قوانین الاصول جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/859/859_1.htm#340 340]
#تحریرالمعالم : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#140 140]
#اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#328 328]
#فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5138/5138_4.htm#120 120]
#الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1199/index.htm#226 226]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''بیان فعلی'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::مبیَّن فعلی]]
=== اعم ===
:[[اعم::بیان]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::بیان قولی]]، [[وابسته::تعارض بیان قولی و فعلی]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اصول السرخسی جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_2.htm#27 27]
*[[منبع::اصول الفقه الاسلامی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#328 328]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#189 189]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#148 148]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#25 25]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_2.htm#27 27]
*[[منبع::الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_1.htm#338 338]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_1.htm#339 339]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/795/795_1.htm#343 343]
*[[منبع::الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1199/index.htm#226 226]
*القرآن الکریم سوره 2 ، آیه [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 43]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 97]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 110]
*القرآن الکریم سوره 3 ، آیه [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1/index.htm 97]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_3.htm#175 175]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_3.htm#178 178]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_3.htm#180 180]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_3.htm#182 182]
*[[منبع::تحریرالمعالم]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#140 140]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#20 20]
*[[منبع::فرهنگ معارف اسلامی جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5138/5138_4.htm#120 120]
*[[منبع::قوانین الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/859/859_1.htm#340 340]
*[[منبع::معارج الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/854/index.htm#109 109]
*[[منبع::معالم الدین و ملاذ المجتهدین]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/856/index.htm#157 157]
[[رده:بیان فعلی]]
[[کد::36020| ]]