سلیقه مجتهد
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
سلیقه
سلیقه ذوق شخصی در گزینش چیزی یا ترجیح دادن چیزی بر چیزی دیگر.
از آن به مناسبت در باب اجتهاد و تقلید سخن گفتهاند.
از مهمترین شرایط اجتهاد، بلکه اساس همه آنها برخورداری از توان قدسی و ملکه نیرومند استنباط احکام شرعی از ادلّه آن است. با پیدایی و حصول این توان، شرایط دیگر سودمند خواهند بود. تحقق این شرط در گرو اموری است که کج سلیقه نبودن مجتهد یکی از آنها است.
کج سلیقگی آفتی برای حواس درونی همچون اندیشه و خیال است؛ چنان که گاه حواس ظاهری همچون چشم و گوش دچار آفت میشود و در نتیجه چشم اشیا را درست نمیبیند و یا گوش درست نمیشنود. بنابر این، کج سلیقگی مانع درک درست مطالب میشود.
530
کج سلیقگی یا ذاتی است و یا عارضی که به سبب عارض شدن عوارضی- همچون شبهه رسوخ یافته- برای فرد پیدا میشود. راه شناخت کج سلیقگی عرضه کردن فهم خود بر فهم فقهایی است که به حسن سلیقه و اعتدال شهرت دارند. 1
1. الفوائد الحائریة/ 337- 338.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 529