خوک

توضیح مفهومی

خوک

خوک: حیوانی معروف.

از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، تجارت، رهن، وقف، وصیّت، نکاح و اطعمه و اشربه سخن گفته‏اند.

خوکی که در خشکی زیست دارد از مسخ شدگان1) ر مسوخ (و نجس است؛ 2 حتّی بنابر قول مشهور، مو و ناخن آن نیز که فاقد حیات است، نجس می‏باشد. 3 چنان که نیم خورده خوک نیز نجس و خوردن آن حرام است. 4

در اینکه استحاله) تبدیل شدن به مثل نمک (موجب طهارت آن می‏شود یا نه، اختلاف است5) ر استحاله (. خوک دریایی بنابر قول مشهور پاک، 6 لیکن حرام گوشت7 است.

در صورت تماس بدن یا لباس کسی با خوک به شرط خشک بودن هر دو، مشهور متأخران قائل به استحباب آب پاشیدن بر محلّ تماس شده‏اند. از برخی قدما وجوب آن نقل شده است. 8

ظرفی که خوک از آن نوشیده یا آب دهانش در آن ریخته شده، بنابر مشهور یا مشهور متأخران، با هفت بار شستن پاک می‏شود. برخی قدما با الحاق خوک به سگ، یک بار خاک مالی و دوبار شستن را لازم دانسته‏اند. 9

اگر خوک با حیوانی آمیزش کند و بچه‏ای متولد گردد، اسم هر یک که بر آن صادق باشد، حکم همان را دارد؛ لیکن اگر آن حیوان نیز نجس العین باشد مانند سگ، بنابر قول برخی، بچه نیز نجس خواهد بود، هرچند اسم هیچ یک بر آن صادق نباشد. 10

خون کمتر از اندازه درهم در نماز بخشوده است. در اینکه بخشودگی شامل خون حیوان نجس العین مثل خوک نیز می‏شود یا نه، اختلاف است11) ر خون (.

خوک برای مسلمان مالیّت ندارد؛ از این رو، قابل تملیک و تملّک نیست12 و تلف کردن آن ضمانت ندارد؛ 13 چنان که گرو گذاشتن14 و وقف کردن آن از سوی مسلمان15 و نیز وصیّت به آن برای مسلمان صحیح نیست؛ 16 لیکن وقف آن از سوی کافر، همچنین وصیّت به آن برای هم کیش خود صحیح است. 17 نگهداری آن نیز برای مسلمان حرام است. 18

بنابر قول به صحّت ازدواج مرد مسلمان با اهل کتاب) ر اهل کتاب (، در صورت ازدواج، مرد می‏تواند همسر کتابی خود را از خوردن گوشت خوک منع کند. 19

اگر مسلمانی مهر همسرش را خوک قرار دهد، در اینکه عقد نکاح باطل می‏شود یا نه، اختلاف است. مشهور قائل به صحّت عقداند و در صورت دخول، مهر المثل) ر مهر المثل (بر عهده زوج ثابت می‏گردد. برخی، قائل به پرداخت قیمت خوک بر زوج شده‏اند؛ 20 لیکن اگر مرد و زن کافر باشند، مهر قرار دادن خوک اشکالی ندارد. 21

حیوان حرام گوشت با تذکیه) ر تذکیه (پاک می‏شود؛ لیکن خوک به دلیل نجس العین بودن تذکیه‏پذیر نیست؛ بدین معنا که بدنش با تذکیه پاک نمی‏گردد. 22 تذکیه پذیر بودن حیوان دریایی حرام گوشت، همچون خوک دریایی اختلافی است. 23

حیوان حلال گوشتی که از شیر خوک تغذیه کرده، چنانچه در حدّی باشد که بر اثر آن استخوانهایش محکم شده و گوشت در بدنش روییده باشد، گوشت و نسل آن حرام خواهد بود. اگر در این حدّ شیر نخورده باشد، خوردن گوشت آن مکروه و استبراء آن) ر استبراء (به مدت هفت روز مستحب است. 24

1. المقنع/ 2 419. جواهر الکلام 3 366 /5. الحدائق الناضرة 5 432 /1. 4 208 /5. مستند الشیعة 331 - 330 /1؛ جواهر الکلام 6 280 /6. جواهر الکلام 368 /5؛ مستمسک العروة 7 364 /1. جواهرالکلام 8 253 /36. الحدائق الناضرة 9 393 - 392 /5. مصباح الهدی 10 207 - 206 /2. جواهر الکلام 23 /22. 12 121 /6. 11 369 - 368 /5 و 15 127 - 125 /25. 14 45 /37. 13 51 - 50 /25. الحدائق الناضرة 177. 17 417. 16 177 /22 و 18 417. المبسوط 19 166 - 165 /2. جواهر الکلام 21 10 /31. 20 58 /30. الحدائق الناضرة 22 424 /24. جواهر الکلام 282. 24 254 - 253. 23 196 /36. خوکی که در خشکی زیست دارد از مسخ شدگان1) ر مسوخ (و نجس است؛ 2 حتّی بنابر قول مشهور، مو و ناخن آن نیز که فاقد حیات است، نجس می‏باشد. 3 چنان که نیم خورده خوک نیز نجس و خوردن آن حرام است. 4

در اینکه استحاله) تبدیل شدن به مثل نمک (موجب طهارت آن می‏شود یا نه، اختلاف است5) ر استحاله (.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 532
2. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 532

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «خوک» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

خنزیر، خوک خشکی

اعم

حیوان نجس العین، حیوان وحشی غیر درنده، مسوخات

وابسته

آب دهان خوک، آمیزش خوک با حیوان طاهر، آمیزش خوک با حیوان نجس، أجزای خوک، اجاره خوک، استحاله خوک، بیع خوک، پوست خوک، تذکیه خوک، حمل خوک، حیوان مرتضع از خوک، خوردن گوشت خوک، خوک دریایی، خون خوک، رضاع حیوان از خوک، رطوبت خوک خشکی، رهن خوک، ساخت صابون از چربی خوک، طهارت آب چاه از خوک، غصب خوک، فروش خوک به غیر مسلمان، کسب به خوک، گوشت خوک، لیسیدن نجس العین، مسح خاک بعد مس حرام گوشت، موی خوک، نجاست خوک، نیم خورده خوک، هبه خوک، وقف خوک، ولوغ خوک

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خوک به زیرصفحه خوک/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 18 : صفحه 71
• الخلاف جلد 6 : صفحه 73
• الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 1 : صفحه 285
• الفقه جلد 76 : صفحه 14، 99
• الکافی فی الفقه : صفحه 277
• المباحث الفقهیة فی شرح الروضة البهیة جلد 24 : صفحه 199
• المقنع : صفحه 419
• المکاسب المحرمة جلد 1 : صفحه 110
• المهذب جلد 2 : صفحه 428
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 20 : صفحه 32
• الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 4 : صفحه 70، 256
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 118
• توضیح المسائل : صفحه 536
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 1 : صفحه 61، 161
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 4 : صفحه 12
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 22 : صفحه 23
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 36 : صفحه 253
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 5 : صفحه 366
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 6 : صفحه 82
• ریاض المسائل جلد 5 : صفحه 8
• شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 2 : صفحه 9
• غنیة النزوع : صفحه 398
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 512، 532
• کتاب المکاسب جلد 1 : صفحه 41
• کشف الرموز فی شرح المختصر النافع جلد 1 : صفحه 436
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 8 : صفحه 28
• مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 1 : صفحه 122
• مستند الشیعة فی احکام الشریعة جلد 15 : صفحه 100
• مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 8 : صفحه 40
• منتهی المطلب (ط ق) : صفحه 277
• مهذب الاحکام جلد 1 : صفحه 352
• مهذب الاحکام جلد 16 : صفحه 40