حروف مدّ و لین
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حروف مدّ و لین : حروف دارای کشش صوت (مدّ) یا نرمی در تلفظ (لین)
«مد» در لغت به معنای کشیدن، و در اصطلاح تجوید عبارت است از کشیدن صدا در حروف مدّ. حروف مدی، که به آنها حروف جوفیه هم اطلاق میشود، عبارتند از: الف مدی، واو ساکن ماقبل مضموم؛ یای ساکن ماقبل مکسور (این هر سه در کلمات آتُونی، اُوذینا و اُوتینا جمع شدهاند) . اصولاً این سه حرف را نمیتوان حروف حقیقی دانست؛ بلکه اینها صداهای کشیده هستند و صوت آنها به علت عدم محدودیت به یک مخرج مشخص، قابلیت امتداد نامحدود دارد. چون حروف مدّ ذاتاً توانایی قبول کشش صوت را دارند به این نام خوانده شدهاند.
«لین» در لغت به معنای نرمی، و عبارت از مَدّی است که از کنار هم قرار گرفتن دو حرف پدید میآید؛ یکی واو ساکن ماقبل مفتوح؛ مانند: «الخوف» و «القوم»، و دیگری یای ساکن ماقبل مفتوح؛ مانند: «لا تیأسوا» و «شیئاً».
حروف مدّ و لین را به لحاظ مخارج حروف، حروف جَوفیه میگویند.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 347
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 333
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 183
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 178
- کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 1 : صفحه 440
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «حروف مدّ و لین» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه حروف مدّ و لین به زیرصفحه حروف مدّ و لین/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 333، 347
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 166
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 255
- زنده جاوید و اعجاز جاویدان جلد 2 : صفحه 36، 59
- زنده جاوید و اعجاز جاویدان جلد 4 : صفحه 98
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 178، 183
- سلسله مباحث قرآن شناسی : صفحه 36
- کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 1 : صفحه 440