ترامی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
ترامی
تَرامی: تسلسل، امتداد داشتن و پی در پی آمدن.
ترامی از رمی - به معنای پرتاب کردن - در فقه نسبت به نیّت، ضمان، حواله و غیر آن به معنای انتقال از سابق به لاحِق یا عکس آن به کار رفته و از آن در بابهایی نظیر صلات، ضمان، حواله و کفالت سخن گفته شده است.
ترامی در نیّت: ترامی در نیّت - که از آن به ترامی در عدول نیز تعبیر میشود - عبارت است از اینکه نمازگزار، نیّت خود را از نمازِ در حال اشتغال به نماز فوت شده پیشین برگرداند؛ سپس یادش بیاید که قبل از آن نیز نمازی از او فوت شده است و نیّت را به آن عدول دهد. این گونه ترامی جایز و صحیح است. 1
ترامی در ضمان: بدین معنا که کسی ضامن کسی دیگر شود، سپس فرد سومی ضامنِ ضامن گردد و همین گونه ضمانتها امتداد یابد. این نوع ترامی نیز صحیح است و با ادای حق از سوی یک ضامن، ذمّه دیگر ضامنها بری میشود. همچنین اگر مالک، ضامن آخری را ابراء کند.
اگر مالک بر ضامن آخری رجوع کند، او میتواند بر ضامن قبلی - که مضمونٌعَنه او است - رجوع نماید به شرط آنکه ضمانتش با اذن مضمونٌعَنه وی باشد. 2
ترامی در حواله: ترامی در حواله دو گونه قابل تصور است:
1. تعدّد محالٌعَلَیه) کسی که به او حواله میشود (و وحدت محتال) حواله گیرنده (؛ مانند اینکه شخص مدیون، زید طلبکار را به عمرو حواله دهد و عمرو، زید را به بکر و بکر او را به خالد حواله دهد. در این فرض ذمّه مُحالٌعَلَیه در هر مرتبه به سبب انتقال حواله به محالٌعَلَیه دیگری بَری میشود. 3
2. وحدت محالٌعَلَیه و تعدّد مُحتال؛ مانند آنکه محتال اوّل) زید (طلبکار خود) خالد (را به محالٌعَلَیه خویش) عمرو (و محتال دوم) خالد (طلبکار خود) ولید (را به همان محالٌعَلَیه) عمرو (حواله دهد. 4 ترامی به هر دو گونه جایز و حواله صحیح است.
ترامی در کفالت: بدین صورت که شخصی از فردی کفالت کند و شخص سومی از کفیل، کفالت نماید و فرد چهارمی
کفیل دوم را کفالت کند و همین طور کفالتها امتداد یابد.
در این فرض اگر کفیل سوم، کفیل دوم را - که مکفولٌعَنه او به شمار میرود - احضار کند، ذمّهاش بری میشود؛ لیکن ذمّه کفیل دوم بری نمیشود مگر با احضار کفیل اوّل. اگر مکفولٌعَنه اصلی بمیرد یا مکفولٌلَه، او را ابراء کند ذمّه همه بری میشود. 5
1. الروضةالبهیة 751 /1؛ کتابالصلاة) شیخ انصاری (538 /1؛ جواهر الکلام 2 199 /9. تحریر الاحکام 560 /2؛ الروضة البهیة 3 141 - 138 /4. تذکرة الفقهاء) ق (111 /2؛ الروضة البهیة 138 /4؛ جواهر الکلام 4 168 - 167 /26. مستمسک العروة 5 400 /13. تذکرة الفقهاء) ق (102 - 101 /2؛ تحریر الاحکام 573 /2؛ جواهر الکلام 207 /26.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 433
اصطلاح‌نامه
یادداشت دامنه
تسلسل، امتداد داشتن و پی در پی آمدن.
اعم
اخص
- ترامی از رمی، ترامی در نیت، ترامی کفاره
- به لحاظ عقود:
- ترامی در حواله، ترامی در ضمان، ترامی کفالت
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ترامی به زیرصفحه ترامی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.