اعتقاد ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
اعتقاد: باور قلبی.
این عنوان به مناسبت در باب طهارت و زکات آمده است.
حکم اعتقاد: اعتقاد به یگانگی خدا و رسالت پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله، موجب اسلام (--' اسلام) و اعتقاد به غیر خدا یا شریک قائل شدن برای خداوند، موجب کفر (--' کفر) است.
________________________________________
566
همچنین اعتقاد به امامت امامان معصوم علیهم السّلام موجب ایمان 1 (--' ایمان) و اعتقاد به خدا بودن آنان موجب غلوّ و کفر است (--' غلات) . اثبات اسلام، ایمان و غلوّ، منوط به اظهار چنین عقایدی است. 2
اثر اعتقاد در عمل: اعتقاد یا صحیح است یا فاسد، و عمل یا مطابق اعتقاد انجام می‌گیرد و یا مخالف آن. در صور یاد شده، متناسب با احکام مختلف و شرایط گوناگون، آثار وضعی از قبیل صحّت، بطلان، اِجزاء و عدم اِجزاء (--' اجزاء) مترتّب می‌شود. برای مثال، تیمّم کسی که اعتقاد به ضرر داشتن آب برای خود دارد، صحیح است؛ حتی اگر پس از پایان وقت نماز، معلوم شود آب ضرری نداشته است. نیز وضو و غسل کسی که اعتقاد به عدم ضرر آب دارد، صحیح است؛ هر چند بعداً معلوم شود ضرر داشته است. وضو و غسل کسی که با اعتقاد به ضرر آب وضو بگیرد یا غسل کند، باطل است؛ هر چند بعد خلاف آن ثابت شود. همچنین تیمّم کسی که اعتقاد بر عدم ضرر آب دارد، باطل است؛ اگر چه بعد خلاف آن ثابت شود. 3
اگر زکات مال را به کسی که به اعتقاد او مؤمن یا فقیر است، داده باشد و بعد معلوم شود که مؤمن یا فقیر نبوده است، در مجزی بودن آن اختلاف است. 4 کسی که با اعتقاد به این که زکات بر او واجب شده، زکات مالش را به فقیری داده باشد و بعد معلوم شود واجب نبوده است، در صورتی که عین مالش باقی باشد، می‌تواند آن را باز پس گیرد. 5
1 - جواهر الکلام 6 58 - 59.
2 - 4 80.
3 - مستمسک العروة 4 334 - 337 و مهذّب الاحکام 4 346 - 348.
4 - مهذّب الاحکام 11 191 و 222.
5 - 2.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 565
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «اعتقاد ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- اسلام ( فقه )، اعتقاد به امام معصوم ( ع )، اعتقاد به انبیای سابق، اعتقاد به رسالت پیامبر (ص)، اعتقاد به قیامت، اعتقاد به کتب انبیای سابق، اعتقاد به ملائکه، اعتقاد به نبوت ( فقه )، توحید ( فقه )
- به لحاظ توحید و شرک:
- اعتقاد به خدا ( فقه )، اعتقاد به غیر خدا
- به لحاظ حاکمیت:
- اعتقاد به ضرورت حکومت اسلامی، اعتقاد به نیابت فقیه جامع، اعتقاد به ولایت ائمه ( ع )
وابسته
- اعتکاف با اعتقاد به مسجد، افطار روزه رمضان، ترک جبیره، تکبیرة الاحرام، تنجیم با اعتقاد تاثیر، جواز موارد تیمم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اعتقاد ( فقه ) به زیرصفحه اعتقاد ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.