عملکردها

استعاره تصریحیه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

استعاره تصریحیه : استعاره با ذکر «مشبّهٌ‌به» فقط

استعاره به اعتبار ذکر مشبه و مشبه‌به بر دو قسم است: 1. استعاره بالکنایه؛ 2. استعاره تصریحیه.

«استعاره تصریحیه» آن است که به لفظ «مشبه‌به» تصریح بشود؛ اما «مشبه» ذکر نشود؛ مانند: «اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّوُرِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ أَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُمَاتِ» (بقره// 257) .

در این آیه، واژه‌هایی مانند «ظلمات» به جای کفر، و «نور» به جای ایمان، استعاره آورده شده، که وجه جامع بین ظلمات و کفر، ضلالت؛ و وجه جامع بین نور و ایمان، هدایت است.

بنابراین، در این‌جا به «مشبه‌به» (ظلمات و نور) تصریح شده، اما از «مشبه» (کفر و ایمان) نام برده نشده است.

منابع

  1. القرآن و الصورة البیانیة : صفحه 196
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 153

اصطلاح‌نامه

اعم

استعارات قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استعاره تصریحیه به زیرصفحه استعاره تصریحیه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 153
  • القرآن و الصورة البیانیة : صفحه 196
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 285