عملکردها

چموشی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

چموشی: حالت سرکشی و ناآرامی حیوان.

از آن به مناسبت در بابهایی نظیر صلات، تجارت، ضمان و صید و ذباحه سخن رفته است.

کسی که ناگزیر از خواندن نماز بر چارپا همچون اسب است باید قبله را رعایت کند. اگر حیوان به جهت چموشی او را از قبله منحرف نماید، در صورت عدم امکان توجّه به قبله نماز صحیح است، هرچند مدّت انحراف طولانی باشد. 1

چموشی حیوان - در حدّ عدم یا دشوار بودن اصلاح پذیری آن - عیب به شمار می‏رود و موجب ثبوت خیار عیب) ر خیار عیب (است. از این رو، هرگاه مرکبی خریداری یا اجاره شود، سپس معلوم گردد که چموش است، خریدار یا مستأجر می‏تواند معامله را برهم زند2 و سوار شدن آنان بر حیوان برای مهار کردن چموشی آن، تصرّفِ مُسقِط خیار به شمار نمی‏رود. 3

اگر حیوان چموشی به کسی صدمه بزند با کوتاهی صاحب آن در مهار و حفظ کردن حیوان، صاحبش ضامن است. 4 چنانچه رو به قبله کردن حیوان چموش

________________________________________

184

حتّی با کمک دیگری امکان نداشته باشد، ذبح آن به هرطرف جایز است. 5

1. قواعد الاحکام 253 /1؛ ذکری الشیعة 193 /3؛ جواهرالکلام 2 426 /7. تذکرة الفقهاء 203 /11؛ المهذّب 487 /1؛ جامع الشتات 3 84 /2. تذکرة الفقهاء 4 124 /11. مجمع المسائل 5 102 /2. توضیح المسائل مراجع 575 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 183

اصطلاح‌نامه

اعم

صفات ( فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه چموشی به زیرصفحه چموشی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 183