عملکردها

چانه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

چانه: بخش پایینی صورت در زیر دهان.

از آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن گفته‏اند.

طهارت: حدّ شستن صورت در وضو از بالای پیشانی تا چانه است که از بالا به پایین شسته می‏شود و عکس آن صحیح نیست. 1

چیدن افزونِ بر یک قبضه از موهای محاسن مستحب است؛ بدین گونه که دست خود را بر چانه می‏نهد و مازاد بر قبضه را می‏چیند. 2

صلات: چانه جزء صورت است؛ بنابر این، پوشاندن آن در نماز بر زن واجب نیست و در پوشاندن آن از نامحرم در غیر نماز، اختلاف است. بنابر قول به وجوب پوشاندن صورت بر زن، چانه نیز باید پوشانده شود) ر پوشش (.

آن مقدار از زیر چانه که معمولا با بستن روسری پوشانده می‏شود بنابر قول مشهور - که پوشاندن گردن را در نماز بر زن واجب می‏دانند - در نماز باید پوشانده شود؛ لیکن افزون بر آن در اینکه جزء صورت به شمار می‏رود تا پوشاندنش لازم نباشد یا نه، اختلاف است. بنابر قول دوم، پوشاندن آن مقدار نیز در نماز واجب است. 3

________________________________________

166

درصورت عدم امکان سجده با پیشانی در نماز، بنابر قول مشهور با یکی از دو طرف پیشانی) جبینین (و در صورت عدم امکان آن، با چانه سجده می‏کند. بر این قول ادعای اجماع شده است. 4

حج: از محرّمات احرام) ر احرام (برای زن، پوشاندن صورت خود با نقاب و روبند است. در اینکه بعض صورت، مانند چانه در حکم تمام آن است تا پوشاندن آن با مقنعه حرام باشد یا نه، اختلاف است. بنابر قول دوم، پوشاندن بعض صورت، مانند چانه تا زیر لب، به گونه‏ای که نقاب و روبند بر آن صدق نکند، جایز خواهد بود. 5

) ر تحنیک () ر فک (

1. جواهر الکلام 2 148 /2. الدروس الشرعیة 129 /1؛ الحدائق الناضرة 3 559 /5. العروة الوثقی 320 /2؛ کتاب الصلاة) محقق داماد (402 - 401 /1؛ مهذّب الاحکام 251 /5؛ موسوعة الإمام الخوئی 4 107 - 106 /12. جواهر الکلام 5 206 - 199 /10. مناسک حج) مراجع (186 و 206.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 165

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «چانه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اذقان، ذقن

اعم

سر انسان

وابسته

جنایت بر چانه، دیه چانه، سجده با چانه

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 165