پادزهر

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ پادزهر

◄ پادزهر با شراب

◄ پادزهر با گوشت افعی

توضیح مفهومی

پادزهر

پادزهر ) تریاق(: خنثی کننده سمّ و زهر.

پادزهر دارویی است که اثرات زیانبار سمّ و زهر را خنثی می‏کند و دارای انواع مختلفی است. آنچه در کلمات فقها مورد بحث قرار گرفته پادزهری است که از گوشت مار و شراب ساخته می‏شود و از آن - به لحاظ خرید و فروش، درمان و نگهداری - در بابهای تجارت و حدود به مناسبت سخن رفته است.

خرید و فروش: در جواز و صحّت خرید و فروش پادزهر به جهت اشتمال آن بر دو نجس) شراب و گوشت مار بنابر نجاست مردار آن (یا بر نجس و حرام - بنابر قول به عدم نجاست مردار مار - اختلاف است. بسیاری آن را جایز و صحیح ندانسته‏اند. 1 گروهی خرید و فروش پادزهری را که تنها از گوشت مار تهیّه شده - بنابر قول به طهارت مردار مار - درصورتی که گوشت، مستهلک در پادزهر شده باشد آنسان که غالب بلکه متعارف نیز چنین است، جایز دانسته‏اند، 2 ولی خرید و فروش پادزهری را که از شراب تهیّه شده جایز ندانسته‏اند مگر آنکه نیاز و ضرورت به خریدن و استفاده از آن زیاد باشد که در این صورت برخی داد و ستد آن را نیز جایز دانسته‏اند. 3

درمان: درمان با پادزهر به غیر خوردن و نوشیدن، مانند ضماد کردن و مالیدن آن بر موضع، جایز است؛ 4 هرچند برخی مطلق انتفاع از پادزهرِ مشتمل بر نجس را جایز ندانسته‏اند؛ 5 ولی در اینکه درمان با پادزهر به خوردن و نوشیدن مطلقا جایز است6 یا تنها درصورت انحصار درمان به آن و بیم تلف شدن درصورت عدم درمان به آن، جایز می‏باشد، اختلاف است. 7

نگهداری: بعضی نگهداری پادزهر را - به جهت اشتمال آن بر حرام - جایز ندانسته‏اند. 8

حدود: نوشیدن شراب موجب ثبوت حد است هرچند در ضمن چیزی دیگر مانند پادزهر باشد که مشتمل بر آن است. البتّه این حکم در فرض عدم اضطرار) ر اضطرار (به خوردن پادزهر است. 9

1. المبسوط 186 /2؛ جواهر الفقه/ 61؛ إصباح الشیعة/ 238؛ قواعد الاحکام 8 /2؛ جواهر الکلام 2 37 /22. هدایة العباد) گلپایگانی (338 /1؛ تحریر الوسیلة 3 495 - 494 /1. هدایة العباد) گلپایگانی (4 338 /1. جامع المقاصد 21 /4؛

هدایة العباد) صافی (5 290 /1. جواهر الکلام 6 38 - 37 /22. الدروس الشرعیة 7 25 /3. مسالک الافهام 8 129 /12. الدروس الشرعیة 168 /3؛ جواهر الکلام 9 41 - 40 /22. مسالک الافهام 458 /14؛ جواهر الکلام 452 /41.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 238

اصطلاح‌نامه

یادداشت دامنه

خنثی کننده سمّ و زهر

مترادفات

از واژه «پادزهر» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تریاق

اعم

دارو

اخص

پادزهر با شراب، پادزهر با گوشت افعی

وابسته

اقتنای پادزهر، بیع پادزهر، کسب به پادزهر، معالجه با پادزهر

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه پادزهر به زیرصفحه پادزهر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 11 : صفحه 232
• ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 1 : صفحه 404
• تبصرة المتعلمین جلد 8 : صفحه 81
• تحریرالاحکام (ط ج) جلد 2 : صفحه 264
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 494
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 4 : صفحه 21
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 22 : صفحه 37
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 238
• مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 8 : صفحه 81