عملکردها

وفَاء به مهادنه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

وفَاء به مهادنه : پایبندی بر پیمان صلح با کفار توسط طرفین عقد

وفای به پیمان صلح با کفار از طرف امام در صورت وفای کفار به عهد و پیمان خود، واجب است؛ [۱] دلیل مطلب وجود آیات و روایت است؛ برای نمونه:

1ـ آیه اوّل سوره مائده که می‏فرماید: « اوفوا بالعقود؛ به عهد و پیمان خود وفا دار باشید. »؛

2ـ حدیث پیامبر اکرم (ص) که فرمود: « من کان بینه و بین قوم عهد فلا یشدّ؛ کسی که با قومی پیمان بسته نباید آن را بگسلد » [۲] ؛

3ـ ادعای بلا خلاف. [۳]

لیکن در بعضی موارد وفای به عهد مهادنه لازم نیست که عبارت است از:

1ـ در صورت خوف خیانت از ناحیه کفار؛ و مقصود از خوف، تنها ترس قلبی نیست بلکه مراد، ترسی است که قرائن خارجی بر آن دلالت داشته باشد؛ [۴]

2ـ در صورتی که پیمان صلح مشروط به انجام فعل غیر جایز از طرف کفار باشد؛ مانند: تظاهر به منکرات، باز گرداندن زنان مسلم به کفار؛ [۵]

3ـ در صورت فساد مهادنه به خاطر زیادی مدت.

پانوشت

  1. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 376
  2. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 377
  3. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 377
  4. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 294
  5. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 300

منابع

  1. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
  2. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 294
  3. مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 114

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام مهادنه، وفَاء

وابسته

مهادنه

منابع

  • تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 372، 376، 377
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 294، 300
  • قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
  • مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 114