وضع انحلالی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
وضع انحلالی : وضع در الفاظ دارای وضع مستقل برای هر یک از ماده و هیئت
وضع انحلالی، مقابل وضع جامدی بوده و عبارت است از وضع در کلماتی که ماده و هیئت در آنها هر یک وضعی جداگانه ومعنایی مستقل از دیگری دارد، مانند: وضع افعال، مصادر و مشتقات اصولی؛ برای نمونه، کلمه ' ضارب ' دارای دو وضع جداگانه است:
1. وضع ماده؛ یعنی ' ض، ر، ب ' که به معنای ' زدن ' است.
2. وضع هیئت؛ یعنی شکل ' فاعل ' که بر نسبت صدوری بین ذات و مبدأ (حدث) دلالت مینماید.
منابع
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 125
- سیری کامل در اصول فقه جلد 2 : صفحه 554
- فرهنگ نامه اصول فقه