نصیر الدین طوسی ، محمد بن محمد ، 597 - 672ق.
از دانشنامه علوم اسلامی
| از واژه «نصیر الدین طوسی ، محمد بن محمد ، 597 - 672ق.» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
خواجه نصیر؛ خواجه نصیر طوسی؛ خواجه نصیرالدین طوسی؛ طوسی ، نصیر الدین؛ محقق طوسی؛ نصیرطوسی |
مشخصات فردی
نام: محمد
نام پدر: محمدبن حسن
لقب وکنیه: نصیر الدین، محقق طوسی، استاد البشر، خواجه، افضل علما ، سلطان فقها، عقل حادی عشر، معلم ثالث، ابوجعفر
کنیه: ابوجعفر
تاریخ و محل تولد: 597ق، طوس
تاریخ و محل وفات ودفن: 672ق ، کاظمین
زندگی علمی و فرهنگی
موقعیت علمی
فقیه امامی ، فیلسوف، ریاضیدان، کلامی، منطقی، ادیب، منجم
استادان
پدرش وجیه الدین محمد بن حسن، نورالدین علی بن محمد شیعی، کمال الدین محمد حاسب، نصیر الدین عبد الله بن حمزه، سراج الدین قمری، فرید الدین داماد نیشابوری، قطب الدین مصری شافعی، عطار نیشابوری، برهان الدین محمد بن محمد بن علی الحمدانی قزوینی، کمال الدین میثم بن علی بن میثم بحرانی (در فقه) ، خواجه ابو السعادات اسعد بن عبدالقادر بن اسعد اصفهانی، معین الدین سالم بن بدران مصر مازنی، کمال الدین موصلی، علامه حلی (در فقه)
شاگردان
علامه حلی (در حکمت) ، کمال الدین میثم بن علی بن میثم بحرانی (در حکمت) ، محمود بن مسعود بن مصلح شیرازی معروف به قطب الدین رازی، کمال الدین عبد الرزاق شیبانی بغدادی، سید رکن الدین استرآبادی، ابراهیم حموی جوینی، اثیر الدین اومانی، مجد الدین طوسی، مجد الدین مراغی و…
سفرهای علمی
نیشابور: در محضر سراج الدین قمری، فرید الدین داماد نیشابوری، قطب الدین مصری شافعی، عطار نیشابوری ری در محضر برهان الدین محمد بن محمد بن علی الحمدانی قزوینی قم در محضر خواجه ابو السعادات اسعد بن عبدالقادر بن اسعد اصفهانی عراق در محضر معین الدین سالم بن بدران مصر مازنی، علامه حلی (به نقلی) ، کمال الدین موصلی
آثار علمی
اخلاق ناصری، رساله معینیه، شرح اشارات ابن سینا، تحریر اقلیدس، تولی و تبری، الشکل القطاع، تجرید العقائد، آداب المتعلمین، معیار الاشعار، تجرید العقاید، شرح اشارات، قواعد العقاید، اوصاف الاشراف، تحریر اقلیدس، تحریر محیطی، اساس الاقتباس، زبح ایلخانی، اثبات الجواهر، اثبات اللوح المحفوظ، الاشکال الکرویة، شرح اصول کافی، رساله‌ای در کلیات طب، تجرید الهندسة و….
زندگی سیاسی و اجتماعی
ازدرباریان هلاکووراهنمایی وی در فتح بغداد و براندازی معتصم آخرین خلیفه سفاک عباسی، جلوگیری از به آتش کشیدن کتابخانه بزرگ حسن صباح در قلعه الموت به دست مغولان وجلوگیری از تهاجم آنان به کشورهای مسلمان، تأسیس رصد خانه مراغه در سال 656 ق با همکاری جمعی از دانشمندان و احداث و تجهیز کتابخانه بزرگ رصدخانه وتنظیم زیج ایلخانی در مراغه به دستورهلاکوخان
منابع
- اعیان الشیعه
- ریحانةالادب
- طبقات اعلام الشیعه
- فرهنگ بزرگان
- گلشن ابرار