مکتب تفسیری ائمه (ع)
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مکتب تفسیری ائمه (ع) : ویژگی‌های روش تفسیری ائمه (ع)
در یک تقسیم‌بندی می‌توان همه مفسران قرآن را به دو دسته کلی «مفسران آگاه به همه معانی قرآن» و «دیگر مفسّران» تقسیم کرد. براساس اعتقاد شیعه، علم کامل قرآن به پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) اختصاص دارد.
با توجه به روایات معصومان (ع) می‌توان گفت مکتب تفسیری و نظریه آنان در باره تفسیر قرآن این است که قرآن را باید به روش عقلانی و عرفی (روشی که عُقَلا در فهم و تفسیر معنای کلام به کار می‌برند) تفسیر کرد. برخی از ویژگی‌های این روش عبارتند از:
1. فهم معنا بر اساس مفاهیم عرفی کلمات؛ 2. فهم معنا در قالب ادبیات ویژه کلام؛ 3. فهم معنا با توجه به سیاق؛ 4. فهم معنا با توجه به معلومات صدور کلام؛ 5. فهم معنا با توجه به معلومات عقلی؛ 6. فهم معنا با توجه به ویژگی‌های گوینده کلام؛ 7. فهم معنا با توجه به ویژگی‌های مخاطب؛ 8. فهم معنا با توجه به مشخصات موضوع کلام؛ 9. فهم معنا با توجه به دیگر کلام‌های گوینده؛ 10. استمداد از معلمان ویژه کلام؛ 11. احتراز از تفسیر به رأی؛ 12. اتّکا به علم و اطمینان.
با توجه به آن‌چه ذکر شد می‌توان نتیجه گرفت مکتب تفسیری اجتهادی جامع، مورد تأیید مفسران واقعی است؛ یعنی برای رفع ابهام از معنای کلام، از هر قرینه و دلیل رافع ابهام باید کمک گرفت و فحص از همه قرائن متصل و منفصل برای پی‌بردن به مقصود گوینده ضرورت دارد.
منابع
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مکتب تفسیری ائمه (ع)» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مکتب تفسیری ائمه (ع) به زیرصفحه مکتب تفسیری ائمه (ع)/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.