عملکردها

مکان عمومی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اماکن عمومی: مکان‌های متعلّق به عموم.

اماکن عمومی، مکان هایی‌اند که ملک شخص یا اشخاص معیّنی نیست و همگان در استفاده از آن‌ها مساوی‌اند 1 مانند جنگل‌ها و جاده‌ها. از آن در باب‌های احیاء موات، لقطه و غصب سخن رفته است.

________________________________________

645

استفاده از اماکن عمومی برای همگان، مباح است 2، امّا اگر استفاده به گونه‌ای باشد که موجب ضرر رساندن یا مزاحمت برای استفاده دیگران باشد مانند نشستن در راه عبور و مرور (سد معبر) جایز نیست. 3

اگر شخصی زودتر از دیگران در جایی از اماکن عمومی استقرار پیدا کند، در استفاده از آن تا زمانی که در آن مکان است، نسبت به آن‌ها حق اولویّت دارد و دیگران نمی‌توانند مانع استفاده وی گردند، امّا اگر این شخص به قصد اعراض و انصراف از آن جا برود، حق او از بین می‌رود؛ هر چند وسائل خود را در آن جا گذاشته باشد. در صورت عدم انصراف و با قصد بازگشت، اگر وسائل خود را در آن مکان گذاشته باشد، حقّش باقی است، و اگر چیزی نگذاشته باشد، در بقای حق وی اختلاف است. 4

اگر دو نفر یا بیشتر با هم برای استفاده از جایی از اماکن عمومی حاضر شوند و استفاده همزمان آنان از آن جا میسّر نباشد. باید میان آنان قرعه زد 5 (--' مشترکات) .

1 - مهذّب الاحکام 23 255.

2 - 298.

3 - جواهر الکلام 38 77.

4 - مهذّب الاحکام 23 272 - 276.

5 - 299.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 644

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مکان عمومی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اماکن عمومی ( فقه )، مکانهای عمومی

اعم

مکان ( فقه )

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 644