مهادنه چهار ماهه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مهادنه چهار ماهه : عقد صلح با کفار برای مدت چهار ماه یا کمتر
انعقاد صلح با کافران در صورتی که برای مدت چهار ماه یا کمتر از آن باشد به اتفاق همه فقها جایز است.
دلیل: 1ـ آیه دوم سوره توبه که میفرماید: « فسیحوا فی الارض اربعة اشهر؛ با این حال، چهار ماه (مهلت دارید که آزادانه) در زمین سیر کنید (و هر جا میخواهید بروید، و بیندیشید) ! ».
استدلال به این آیه با توجه به شأن نزول آن کامل میگردد، زیرا آیه شریفه به هنگام بازگشت پیامبر (ص) از تبوک نازل شد و آن هنگام، پیامبر (ص) در کمال نیرومندی و اقتدار بود.
صاحب جواهر بر استدلال به این آیه مناقشه کرده و آن را خارج از محل کلام دانسته است، زیرا مدلول آیه، مهلت دادن به مشرکانی است که با آنان پیمانی بسته شده است آن هم با زبان تهدید؛ بنابراین دلالت بر جواز مهادنه چهار ماهه نمیکند. [۱]
2ـ اجماع: علامه در « تذکرة » [۲] ، شهید ثانی در « مسالک » [۳] و صاحب جواهر ادعای اجماع نمودهاند؛ و به اعتقاد صاحب جواهر عمده دلیل بر جواز، همین اجماع است نه آیه شریفه.