مهادنه مجهول

توضیح مفهومی

مهادنه مجهول : نامعین بودن قرارداد صلح با کفار از جهت مدت

مهادنه‏ای که از جهت مدت انعقاد صلح، نامعین باشد، به اتفاق فقها باطل است ؛ مثل این که گفته شود: 'با شما تا مدتی پیمان مهادنه می‏بندم' یا بگوید: 'تا مدتی نه کمتر از ده سال، یا کمتر از بیست سال پیمان مهادنه می‏بندم'.

دلیل بطلان: طبق اجماع فقها، مهادنه، عقدی است که مشتمل بر مدت است بنابراین انسان باید از باب دفع ضرر، نسبت به آن علم داشته باشد. (نامعین بودن مدت زمان قرارداد صلح با کفار و مشروط به داشتن حق فسخ برای امام مسلمین)

مقصود مهادنه‏ای است که از جهت مدت، مجهول بوده ولی امام در آن پیمان برای خود حق فسخ را شرط کند.

درباره این مسئله دو قول مطرح است.

1ـ قول به عدم صحت که قول صاحب جواهر است ؛ بعضی از صاحب نظران بیان داشته‏اند، شاید وجه بطلان از نظر صاحب جواهر این باشد که با چنین شرطی نیز مدت مهادنه نا معلوم است، زیرا مفروض آن است که هیچ کس از طرفین نمی‏داند چه زمانی امام از حق فسخ خود استفاده کرده و پیمان صلح را نقض می‏کند.

2ـ قول به صحت: محقق حلّی در « شرایع » ، شهید ثانی در « مسالک » ، علامه در « قواعد الاحکام » و « تذکره » ، شیخ در « مبسوط » و محقق کرکی در « جامع المقاصد » این قول را اختیار کرده‏اند.

دلیل این قول این است که بااشتراط خیار، جهالت برطرف می‏شود.

منابع

1. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 333
2. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 354
3. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
4. مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 191
5. مجمع الفائدة و البرهان جلد 7 : صفحه 459
6. مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 191

اصطلاح‌نامه

اعم

مهادنه

وابسته

خیار در مهادنه، مهادنه معلوم

منابع

• تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 354
• ترجمه شرایع الاسلام جلد 1-2 : صفحه 132
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 470
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 299
• شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 333
• قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
• مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 36، 41
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 7 : صفحه 459
• مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 3 : صفحه 85
• مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 191