مهادنه ده ساله

توضیح مفهومی

مهادنه ده ساله : قرار داد صلح با کفار به مدت ده سال

شیخ طوسی در « مبسوط » ، علامه در « قواعد الاحکام » ، راوندی در « فقه القرآن » و کرکی در « جامع المقاصد » مهادنه ده ساله را در صورت شرایط ذیل، برای امام جایز، و بیشتر از آن را جایز نمی‏داند، این شرایط عبارتنداز:

1ـ عدم چیرگی امام به دلیل قوت کفّار و ضعف مسلمانان؛

2ـ دور بودن دشمن از مسلمانان، به طوری که جنگ با آن‏ها مستلزم صرف هزینه بسیار زیاد است. بنابراین اگر امام باکفار قرار داد صلح را برای بیش از ده سال منعقد نماید، چنین عقدی تا مدت ده سال، درست و مازاد برآن باطل است؛ دلیل مطلب مهادنه رسول خدا (ص) با مشرکان قریش در صلح حدیبیّه است امّا از آن جا که صرف رفتار پیامبر (ص) تنها گویای جواز مهادنه به مدت ده سال است و بر حرمت بیش از آن دلالتی ندارد، علاّمه حلّی در « منتهی المطلب »، دلیل مذکور را با منضم ساختن آیه شریفه « اقتلوا المشرکین » کامل می‏کند. به این بیان که از عموم آیه شریفه، تنها مدت ده سال خارج می‏شود بنابراین مهادنه بیش از ده سال مشمول عموم آیه (جنگ با مشرکان) است.

لیکن علامه در « تذکرة » و صاحب جواهر و بعضی از صاحب نظران معاصر ، مهادنه را در صورت مصلحت و نیاز مسلمانان به آن، برای بیش از ده سال نیز جایز دانسته‏اند.

نیز ر.ک: مهادنه با ضعف مسلمانان.

اصطلاح‌نامه

اعم

مهادنه مدت دار

منابع

• المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 51
• تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 470
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 298
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 9 : صفحه 130
• قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
• مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 36
• منتهی المطلب (ط ق) جلد 2 : صفحه 974