عملکردها

مهادنه اکثر از چهار ماه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مهادنه اکثر از چهار ماه : حکم عقد صلح با کفّار برای بیشتر از چهار ماه و کمتر از یکسال

درباره این مسئله چند قول مطرح است:

1ـ قول به عدم جواز که قول شیخ در « مبسوط » [۱] و قول صحیح در نزد شافعیه [۲] است. دلیل این قول تمسک به عموم آیه پنجم سوره توبه است، زیرا در این آیه قتل مشرکان در همه حال واجب دانسته شده و تنها چهار ماه رااستثنا کرده است. معنایش این است که پس از چهار ماه و بر اساس عموم آیه که همان قتل مشرکان در همه حال است می‌بایست با مشرکان جهاد شود و لذا صلح بیش از چهارماه جایز نمی‌باشد؛ [۳]

2ـ قول به جواز: این قول یکی از اقوال شافعی درباره این مسئله است. دلیل این قول این است که چنین مدتی، کمتر از مدت جزیه است [۴] زیرا آن چیزی که موجب عدم جواز است این است که به اندازه مدت جزیه نباشد. و این مدت هم کمتر از مدت جزیه است لذا چنین مهادنه اشکال ندارد.

3ـ مراعات مصلحت: مشهور فقها [۵] ، مصلحت را در تعیین مدت مهادنه شرط دانسته‏اند به همین جهت مهادنه بیش از چهار ماه یا بیش از یک سال را در صورت وجود مصلحت، جایز می‏دانند.

پانوشت

  1. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 51
  2. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
  3. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
  4. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
  5. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 3 : صفحه 84

منابع

  1. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
  2. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 298
  3. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
  4. جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 469
  5. مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 33
  6. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 333

اصطلاح‌نامه

اعم

مهادنه مدت دار

وابسته

مدت مهادنه

منابع

  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 51
  • تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 469
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 298
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 333
  • قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 517
  • مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 33
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 3 : صفحه 84