عملکردها

ملازمه حکم شرع و عقل

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ملازمه حکم شرع و عقل : بحث از تلازم بین امر یا نهی شرع با حکم عقل به حسن یا قبح

ملازمه حکم شرع و عقل، یعنی این که اگر شرع به چیزی حکم کند عقل هم به همان حکم می‌کند؛ به بیان دیگر، هرگاه شارع به چیزی امر یا از چیزی نهی کند، عقل نیز به حسن یا قبح آن حکم می‌کند. مشهور میان اصولی‌های شیعه آن است که میان حکم شرع و عقل ملازمه‌ای وجود ندارد، زیرا چه بسا شارع به کاری دستور می‌دهد، اما عقل قدرت درک ملاک آن را ندارد؛ برای مثال، روزه آخر ماه رمضان واجب، ولی روزه اول ماه شوال ـ عید فطر ـ حرام است و عقل از دست یافتن به علت این دو حکم ناتوان می‌باشد. به همین دلیل است که علمای شیعه قیاس را در احکام شرعی باطل می‌دانند.

منابع

  1. الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة جلد -1 : صفحه 77
  2. المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 161
  3. هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 433
  4. الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 75
  5. مقالات اصولی : صفحه 45
  6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ملازمه حکم شرع و عقل» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

کل ما حکم به الشرع حکم به العقل، ملازمه حکم شارع با حکم عقل، ملازمه حکم شرع و حکم عقل

وابسته

مستقلات عقلی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ملازمه حکم شرع و عقل به زیرصفحه ملازمه حکم شرع و عقل/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 40، 204
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 208
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 206، 227، 229
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 120، 125
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 298
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 504
  • الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة جلد -1 : صفحه 77
  • الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة جلد 1 : صفحه 77
  • الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 75
  • الفوائد الحائریة : صفحه 95
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 159، 161، 173، 175، 180، 181، 182
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 269، 270، 272، 494، 502، 503، 504، 506، 507، 509، 511، 512
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 288
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 334
  • مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 34، 35
  • مقالات اصولی : صفحه 45
  • هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 433