مقدمه مفوّته

توضیح مفهومی

مقدمه مفوّته : مقدمه لازم الاجرا قبل از دخول وقت ذی المقدمه

مقدمه مفوّته، مقدمه‌ای است که اگر پیش از فرا رسیدن وقت ذی المقدمه انجام نگیرد، سبب تفویت ذی المقدمه در وقت خودش می‌گردد، مانند این که وظیفه مکلف پیش از موسم حج، تهیه گذرنامه و پیمودن مسافت است تا بتواند در زمان حج آن مناسک را به جا آورد.

نکته اول:

مقدمه مفوّته در مورد واجب‌های موقت (زمان دار) معنا پیدا می‌کند که از سوی شارع برای آنها وقت معینی منظور شده است، مانند: حج، روزه و نماز واجب.

نکته دوم:

بر مبنای تبعیت وجوب مقدمه از وجوب ذی المقدمه، هرگاه مقدمه واجب از مقدماتی باشد که باید پیش از زمان واجب انجام گیرد وگرنه موجب تفویت واجب در زمان خود می‌گردد، این پرسش پیش می‌آید که چگونه وجوب مقدمات مفوّته، پیش از زمان وجوب ذی المقدمه است، در حالی که واجب، قبل از فرارسیدن وقتش وجوبی ندارد تا مقدمه آن هم به تبع آن واجب شود.

پاسخ هایی به این اشکال داده شده است:

1. مرحوم ' صاحب فصول ' از طریق واجب معلق، مشکل را حل کرده است؛

2. مرحوم ' شیخ انصاری ' از طریق واجب مشروط، پاسخ داده است؛

3. مرحوم ' مظفر ' (به پیروی از استادش ' مرحوم کمپانی ') چنین پاسخ داده است که شوق به مقدمات، منبعث از شوق به ذی المقدمه است، اما شوق به مقدمات چون مانع ندارد، به درجه فعلیت می‌رسد، ولی در شوق به ذی المقدمه چون مانع وجود دارد، امر، فعلیت پیدا نمی‌کند؛

4. برخی از بزرگان از طریق متمم جعل به اشکال پاسخ داده‌اند.

منابع

1. المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه (284-285)
2. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 325
3. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 236
4. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 260
5. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 342
6. شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه (177-192)
7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مقدمه مفوّته» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مقدمات مفوته

اعم

مقدمه ( اصول فقه )

وابسته

مقدمه موسّعه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مقدمه مفوّته به زیرصفحه مقدمه مفوّته/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• جلد 1 : صفحه 442
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 331
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 260، 261، 262، 265
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 307، 309
• المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 515، 516، 527
• المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 249، (284-285)، 288، 291، 296
• انوار الاصول جلد 1 : صفحه 373، 394
• بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 202، 203، 204، 205، 207، 208، 211، 213
• تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 228
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 325
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 236، 237
• شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه (177-192)
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 99
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 342
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 194، 195، 197، 204
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 356، 361، 365، 366
• منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 377
• منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 179، 180، 183، 190، 192، 197، 198
• منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 357
• نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 299، 318، 319