مقدمه تبعی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مقدمه تبعی : مقدمه فاقد خطاب مستقل
مقدمه تبعی، مقدمهای است که خطاب مستقلی به آن تعلق نگرفته است، بلکه مقصود اصلی متکلم، بیان مطلب دیگری است، اما به طور غیر مستقیم (مدلول غیر مطابقی) قصد به آن تعلق گرفته است؛ بر خلاف مقدماتی مانند: وضو و غسل که خطاب مستقل (هر چند غیری) به آنها تعلق گرفته است مثل آن که گفته شود: ' اشتر اللحم ' که مقصود اصلی آن وجوب خرید گوشت است، اما رفتن به بازار هم به طور تبعی از آن فهمیده میشود و از این رو، رفتن به بازار، مقدمه تبعی خرید گوشت است.
نکته:
اگر خطاب مستقلی به مقدمه تعلق گیرد، مانند: امر به وضو یا غسل، آن مقدمه، غیری است، و اگر خطاب مستقلی به آن تعلق نگیرد، آن مقدمه، تبعی است.
نیز ر.ک:واجب تبعی.
منابع
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 258
- ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه 369
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «مقدمه تبعی» بجای واژههای زیر استفاده کنید: