عملکردها

معنای غیر مقصود

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

معنای غیر مقصود : معنای غیر متعلق مراد جدّی متکلم

معنای غیر مقصود، عبارت است از معنایی که مقصود متکلم نیست، خواه لفظ را متکلم غیر ملتفت به کار گیرد، که به آن ' اطلاق ' گفته می‌شود، نه استعمال، و یا این که لفظ را متکلم ملتفت هازل (شوخی کننده) به کار گیرد، که در این استعمال، متکلم فقط معنای استعمالی را اراده کرده و جدی نیست؛ به عبارت دیگر، دلالت تصوری و دلالت تصدیقی اولی وجود دارد، اما دلالت تصدیقی ثانوی و مراد جدی وجود ندارد.

نکته:

تفاوت استعمال و اطلاق در این است که استعمال به کار گیری لفظ به قصد خطور دادن معنا به ذهن مخاطب است و شخص غیر ملتفت چنین قصدی ندارد، و در اطلاق لفظ، دلالت تصوری وجود دارد، ولی دلالت تصدیقی وجود ندارد.

منابع

  1. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (207-208)
  2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «معنای غیر مقصود» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

معانی غیر مقصود، معنای غیر مقصود بالذات

اعم

معانی الفاظ

وابسته

معنای مقصود

منابع

  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (207-208)