مصحف امام جعفر صادق علیه السلام
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مصحف امام جعفر صادق علیه السلام : قرآن‌های منسوب به امام جعفر صادق (ع)
در باره مصحف آن حضرت گاهی اشاره‌هایی در کتاب‌های قرائت و تفسیر یافت می‌شود. اختلاف قرائتی که از مصحف آن حضرت نقل کرده‌اند، در حدّ اختلافات معمول قرائت‌ها است؛ ولی جالب‌ترین نکته آن است که این مصحف ترتیبی دارد که مرحوم زنجانی از مقدمه تفسیر شهرستانی ~مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار~ در باره سوره‌های قرآن در مصحف امام جعفر صادق (ع) نقل می‌کند. این ترتیب تقریباً همان ترتیب نزول است. داوری در باره صحت انتساب آن، به سنجش و نقد اصل خبر بستگی دارد. در میان مصحف‌های مختلف، ترتیب مصحف ابن‌عباس به این مصحف نزدیک است و ترتیب سوره‌ها با اختلافی اندک شبیه هم هستند. جز این صورت، روایت دیگری آمده است که آن حضرت فرموده است: مصحفی نزد من است که به چهارده جزء تجزیه شده است. اما صورت ریز آن ذکر نشده است.
در مقابل، چندین نسخه خطّی وجود دارد که منسوب به خطّ امام جعفر صادق (ع) و به ترتیب مصاحف رسمی کنونی است. البته در صحت انتساب این نسخه‌ها هم جای سخن بسیار است. یکی از این نسخه‌ها در نمایشگاه «دارالکتب و الوثائق القومیة» مصر عرضه شد که ظاهراً مکتوب قرن دوم هجری است. دیگری نسخه کاملی است به خط کوفی با اعراب و اعجام و شَدّ و مَدّ و تنوین، با کاغذ حنایی ختایی، وقف شاه‌عباس صفوی بر کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد. وقف‌نامه به خط شیخ بهایی، مورخ 1008ق نوشته شده، ولی تحریر مصحف حدود قرن پنجم یا اوایل قرن ششم هجری تشخیص داده شده است.
در کتاب ~پژوهشی در تاریخ قرآن~ تألیف محمدباقر حجتی در تصویر شماره 50، تصویری از مصحف منسوب به آن حضرت آمده است.
منابع
- تاریخ قرآن : صفحه (486-487)
- تاریخ القرآن : صفحه (152-155)
- رحلة المصحف الشریف من الجرید الی التجلید : صفحه 129
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مصحف امام جعفر صادق علیه السلام به زیرصفحه مصحف امام جعفر صادق علیه السلام/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.