مسایل اجتهادی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مسایل اجتهادی : مسائل جایز الاجتهاد، به دلیل عدم وجود حکم منصوص در آنها
مسائل اجتهادی، مسائلی است که اجتهاد، درباره آنها جایز است؛ بر خلاف مسائل منصوصه، که اجتهاد در باره آنها جایز نیست.
توضیح:
اصولیون، اجتهاد در برابر نص را باطل می‌دانند و در این مورد قاعده‌ای دارند که می‌گوید: ' لامساغ للاجتهاد فی مورد النص ' [۱] ؛ یعنی در مسئله‌ای که نص قطعی السند و قطعی الدلالة درباره آن وجود دارد، اجتهاد جایز نیست، مثل: وجوب نماز، روزه، حرمت بیع ربوی و غیره که نصوص قطعی بر آنها دلالت دارد. اما مواردی که برای آنها دلیل وجود دارد، ولی سند یا دلالت آن و یا هر دو ظنی می‌باشد، یا مواردی که در مورد آنها دلیلی وجود ندارد، در زمره مسائل اجتهادی قرار می‌گیرد.
نکته:
حیطه مسائل اجتهادی، بستگی به حیطه اجتهاد دارد. مرحوم ' محقق حلی ' اجتهادی را که به ظواهر ادله مستند باشد اجتهاد نمی‌دانست، اما بعد، این دایره، شمول بیشتری پیدا نمود و شامل استنباط از ظواهر ادله نیز گردید.
پانوشت
منابع
- علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه (216-217)
- الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة جلد -3 : صفحه 78
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مسایل اجتهادی به زیرصفحه مسایل اجتهادی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.