عملکردها

مرتع

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

چراگاه

چراگاه ) مرتع(: زمین آب و علف دار و مناسب برای چریدن حیوانات علف خوار.

از آن در باب صلات و احیاء موات سخن رفته است.

از کسانی که نمازشان در سفر تمام و روزه شان درست است، چوپانی است که برای چرانیدن حیوانات از چراگاهی به چراگاهی دیگر دائم در حرکت است. 1

چراگاههای طبیعی از انفال به شمار می‏روند و احکام آن را دارند2) ر انفال (.

آبادی احداث شده در زمین موات دارای حریم است. حریم آن محدوده‏ای از اطراف آبادی است که تأمین کننده مصالح و نیازهای آن است و کسی حق احیای آن محدوده را ندارد) ر احیاء موات (. از جمله مصالح آبادی، چراگاههای اطراف آن در حدّ نیاز است. مقدار آن بستگی به جمعیّت محل و تعداد حیوانات آن دارد. 3

قُرُق کردن و در انحصار گرفتن چراگاههای طبیعی و جلوگیری از استفاده دیگران از آن، جز برای امام علیه السّلام جایز نیست. چراگاه واقع در ملک خود از این حکم مستثنا است و فروختن یا اجاره دادن آن جایز است. 4

1. تذکرة الفقهاء 2 393 /4. مصباح الهدی 219 /11؛ اجوبة الإستفتاءات 330 /1 و 3 349 /2. تحریر الوسیلة 4 202 /2. تحریر الاحکام 439 - 438 /2؛ التنقیح الرائع 101 /4؛ ریاض المسائل 364 /12.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 172

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مرتع» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

چراگاه، کلاء

اعم

مشترکات

وابسته

اجاره مرتع، بیع مرتع، تصرف در ملک غیر، حد مرتع، حیازت مرتع، ملکیت مرتع

منابع

  • اصطلاحات فقهی : صفحه 413
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 35 : صفحه 106
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 172
  • مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 4 : صفحه 3042
  • مهذب الاحکام جلد 23 : صفحه 289