مدّ منفصل
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مدّ منفصل : مدّ حاصل از وقوع همزه ابتدای یک کلمه، پس از حرف مدّ انتهای کلمه قبل
مدّ منفصل از اقسام مدّ فرعی یا غیر طبیعی، و در جایی است که حرف مدّ و سبب آن (همزه) در یک کلمه قرار ندارند؛ بلکه حرف مدّ در آخر کلمه و همزه در ابتدای کلمه بعد قرار میگیرد، و مقدار مدّ آن از دو تا پنج حرکت است؛ مانند: «بما أنزل»، «کفروا إلی»، و «ماله أخلَدَه».
برخی از قاریان مثل ابنعامر و کسائی، مدّ منفصل را به قصر خواندهاند؛ از این رو، این مدّ را باید مدّ جایز دانست.
شاید علت کشش در مدّ متصل و منفصل آن باشد که حروف مدی دارای صفت خفا، و همزه، دارای صفت نبر است؛ لذا برای رعایت صفات حروف و آسانی تلفظ، همزه به سهولت ادا میشود.
مد منفصل دارای نامهای دیگری هم است: 1. مدّ فصل؛ زیرا فاصل بین دو کلمه است. 2. مدّ اعتبار؛ زیرا دو کلمه را به منزله یک کلمه اعتبار میکند. 3. مدّ حرف به حرف؛ یعنی مدّ کلمهای به کلمه دیگر. 4. مدّ جایز؛ به دلیل اختلاف در مدّ و قصر آن.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 334
- حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه 103
- التجوید : صفحه 39
- مدخل الی علم التجوید : صفحه 193
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «مدّ منفصل» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه مدّ منفصل به زیرصفحه مدّ منفصل/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آموزش تجوید : صفحه 55
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 334، 335، 338
- التجوید : صفحه 39
- حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه 101، 103
- سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 180
- شناخت قرآن : صفحه 22
- غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 96
- مدخل الی علم التجوید : صفحه 193
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 440