عملکردها

مجمل ذاتی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مجمل ذاتی : لفظ دارای اجمال ناشی از ذات آن

مجمل ذاتی، از اقسام مجمل حقیقی و مقابل مجمل عرضی می‌باشد و عبارت است از، لفظی که اجمال آن ذاتی بوده و به خودی خود دارای معنای روشنی نیست، مانند: حروف مقطعه قرآن هم چون ' ق '، ' ن '.

' مجمل، لفظی است که معنای روشن و ظاهری نداشته باشد تا در مقام عمل بتوان به آن اعتماد کرد، و آن بر دو قسم است: مجمل ذاتی و مجمل عرضی.

مجمل ذاتی، یعنی این که ذاتاً برای آن لفظ، معنای ظاهری نباشد، مثل: کلمه ' رطل ' که بین رطل عراقی، مکی و مدنی مردد است '. [۱]

مجمل ذاتی دو گونه است:

1. گاهی مقابل مجمل ذاتی، دلیلی قرار دارد که مبیَّن ذاتی است؛

2. گاهی مقابل مجمل ذاتی، مجمل دیگری وجود دارد.

درباره رفع اجمال در هر یک از این دو نوع، بحث شده است [۲].

پانوشت

  1. بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 444
  2. بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 444

منابع

  1. اصطلاحات الاصول : صفحه 232
  2. المعجم الاصولی : صفحه 48
  3. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (233-234)
  4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مجمل ذاتی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مجمل بالذات

اعم

مجمل حقیقی

وابسته

اجمال ذاتی، مجمل عرضی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مجمل ذاتی به زیرصفحه مجمل ذاتی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصطلاحات الاصول : صفحه 232
  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (233-234)
  • المعجم الاصولی : صفحه 48
  • بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 444